Jaki ploter wybrać do biura. Na co zwrócić uwagę?

Przed wyborem plotera warto zastanowić się, które parametry oraz funkcje są dla nas najistotniejsze. Jest to o tyle ważne, ponieważ najczęściej zakup takiego urządzenia jest z myślą o użytkowaniu go przez wiele lat. Zły wybór może spowodować, że drukarka będzie nas ograniczała oraz nie spełni naszych bieżących, czy przyszłych oczekiwań, a co za tym idzie spowoduje niemałe straty finansowe.
Należy, zatem wziąć pod uwagę szereg istotnych cech, począwszy od zastosowania, maksymalnego obciążenia, prędkości druku, kosztów wydruku itp., kończąc na rodzaju gwarancji i utrzymaniu serwisowym.
Bardzo często występuje sytuacja, w której wybór padł na urządzenie z niskiej półki budżetowej, wolniejsze w druku i droższe w eksploatacji, po czym okazuje się, że np. za niska prędkość nie wystarcza na wydrukowanie w odpowiednim czasie całej dokumentacji i przez to firmy muszą posiłkować się dodrukiem w punktach usługowych, bądź myśleć o zakupie kolejnego urządzenia, co generuje dodatkowe koszty.

Ważne jest, aby przed wyborem plotera zastanowić się, które parametry oraz funkcje są dla nas ważne. Jest to o tyle istotne, ponieważ najczęściej zakup takiego urządzenia jest z myślą użytkowania go przez wiele lat. Zły wybór może spowodować, że drukarka będzie nas ograniczała lub nie spełni naszych oczekiwań.

Najistotniejsze parametry, na które warto zwrócić uwagę:

Zastosowanie. Jakiego typu wydruki będą wykonywane?
Maksymalna szerokość obsługiwanego papieru. W jakim formacie będą drukowane dokumenty?
Obciążenie miesięczne. Ile miesięcznie będzie wykonywanych wydruków?
Prędkość druku.
Język opisu strony.
Możliwość rozbudowy o dodatkowe opcje.
Koszt druku.
Gwarancja.

Ad.1 Zastosowanie. Jakie wydruki będą wykonywane?

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, wykonujemy wydruki materiałów graficznych, projektowych bądź jednych i drugich. Aby dostosować się do wymogów rynku i potrzeb, producenci podzielili plotery na dwie grupy:

plotery techniczne do zastosowań CAD/GIS/AEC oraz
plotery graficzne do zastosowań fotograficznych i reklamowych.

W tych pierwszych konstruktorzy skupili się na wielu istotnych kwestiach ważnych dla otrzymania poprawnego wydruku projektów czy map. Jedną z najważniejszych cech jest właściwe odwzorowanie skali. Użytkownik nie może pozwolić sobie na wydruk projektu w złej skali niż docelowej. W przełożeniu, parę procent nieścisłości na papierze, może spowodować metrowe i większe nieścisłości w rzeczywistości.

W graficznych drukarkach wielkoformatowych skupiono się na jak najlepszym odwzorowaniu i powtarzalność uzyskiwanych kolorów. I tutaj można podzielić te urządzenia na dwie osobne podkategorie.

Drukarki fotograficzne, w których ilość stosowanych kolorów najczęściej wynosi od 8 do 12, przy czym oprócz podstawowych dodano inne „pomocnicze kolory”, dzięki którym można uzyskać o wiele większą paletę barwną, doskonałe przejścia tonalne, czernie i szarości oraz symulację kolorów PANTONE.
Drukarki graficzne do zastosowań reklamowych, które najczęściej posiadają od 6 do 8 kolorów. Oprócz podstawowych, zostały dodane kolory charakterystyczne i „rzucające się w oczy”.
Przykładowo wielu producentów w takich ploterach stosuje pojemnik z atramentem „czerwony chromatyczny”. Jest on przewidziany do wydruków typowo reklamowych, w których widoczność i zwrócenie uwagi pewnymi kolorami jest bardzo ważne.

Podsumowując, plotery drukujące można podzielić na dwie grupy: CAD/GIS (inżynierskie) oraz graficzne.
CAD/GIS – druk projektów, dokumentacji technicznej, map itp., a graficzne – druk fotografii, grafiki, plakatów, banerów, canvas itp.

Ad.2 Maksymalna szerokość obsługiwanego papieru

Drukarki wielkoformatowe możemy podzielić na kilka ustandaryzowanych szerokości, w zależności od zastosowania.
W urządzeniach do druku projektów inżynierskich czy map stosuje się najczęściej plotery o szerokościach druku:

24” (610 mm), czyli od formatu A4 do A1+
36” (914 mm), czyli od formatu A4 do A0+
42” (1067 mm), czyli od formatu A4 do A0++
44” (1118 mm), czyli od formatu A4 do A0+++

(formaty z „+” są umownymi określeniami formatu większego niż formaty standardowe, zgodne z międzynarodową normą ISO 216)

W ploterach graficznych druk wykonywany jest najczęściej na urządzeniach o szerokościach:

24” (610 mm), czyli od formatu A4 do A1+
44” (1118 mm), czyli od formatu A4 do A0+++
60” (1524 mm)
64” (1625 mm)

Mniejsze szerokości zadruku wykorzystywane są najczęściej do wydruków reklamowych wewnętrznych, oznakowania promocji w marketach czy fotografii. Szerokość ponad metr stosowana jest najczęściej w reklamie przy produkcji banerów, roll-up’ów, a nawet fotografii i grafiki wystawienniczej.

W drukarkach wielkoformatowych mamy ustandaryzowaną maksymalną szerokość papieru:

24” – 610 mm
36” – 914 mm
42” – 1067 mm
44” – 1118 mm
60” – 1525 mm
64” – 1625 mm

Plotery graficzne występują w każdej wymienionej szerokości. Natomiast inżynierskie oferowane są do szerokości 44” z rozróżnieniem, że podgrupa CAD drukuje do szerokości 36” a podgrupa GIS nawet do szerokości 44”.

Ad.3 Obciążenie miesięczne. Ile miesięcznie będzie wykonywanych wydruków?

Wielkością graniczną jest 100 m2 wydruków miesięcznie. Powyżej tej wartości należy zastanowić nad zakupem droższego modelu ale charakteryzującym się wyższymi parametrami. Decyzja zakupu bardziej zaawansowanego urządzenia będzie procentować w przyszłości oszczędnościami w postaci niższych kosztów eksploatacji, większą żywotnością urządzenia, mniejszą awaryjnością, krótszym czasem oczekiwania na wydruk. Często jest tak, że tańsze drukarki nie posiadają odpowiednich parametrów wymaganych przez używane przez nas oprogramowanie lub wynikających ze specyfikacji naszej pracy. Przykładem może być brak możliwości rozbudowy o Postscript lub niemożność założenia rolki papieru z nawojem większym niż 50 m.

Ad. 4 Prędkość druku. Czy prędkość druku jest najważniejsza?

Na pewno jest to parametr powiązany z obciążeniem miesięcznym. Jeżeli dużo drukujemy to oczywiście jesteśmy zainteresowani tym aby otrzymać jak najszybciej wydruk finalny. W tym miejscu pragnę zwrócić szczególną uwagę nie tyle na to jak szybko drukuje urządzenie co na to jaki jest czas od momentu wydania komendy Drukuj na komputerze do chwili zakończenia druku na ploterze. Ten parametr nie jest podawany w specyfikacjach ponieważ zależny jest on od wielu czynników takich jak komputer z którego drukujemy, szybkość łącza a zwłaszcza moc obliczeniowa samego plotera. Czas jaki potrzebuje urządzenie na przetworzenie wydłuża się w zależności od tego jak skomplikowane zadanie otrzymał ploter i może on się odczuwalnie wydłużyć.
Jeżeli mamy zamiar dokonać zakupu drukarki wyższej klasy to warto przeprowadzić test i zmierzyć ten czas na kilku ploterach w celach porównawczych. Bardzo często okazuje się że to nie czas samego druku jest dla użytkownika zbyt długi a czas potrzebny na przetworzenie wysłanego pliku na drukarce. Producenci pokazują parametr prędkości druku w różnych jednostkach co utrudnia ich porównanie np. A1/h, m2/h, czas/A1, czas/A0. Nie mamy wówczas wyjścia i musimy dokonać odpowiednich przeliczeń.

Ad.5 Język opisu strony

Jest wiele języków opisu strony jednak głównymi a zarazem najpopularniejszymi są:

HP-GL2 oraz PCL3 firmy HP
PostScript firmy Adobe
oraz ich emulacje, np.: GARO firmy Canon

Dzięki tym językom przesyłany plik jest tłumaczony na postać rozumianą przez drukarkę. To czy drukarka posiada taki a nie inny język ma duże znaczenie. Często używane oprogramowanie wymaga zastosowania w druku odpowiedniego języka. I tak na przykład HP-GL2 ma główne zastosowanie w grupie CAD/GIS a Postscript w grafice oraz CAD/GIS. Dobór odpowiedniego języka drukarki ma zwłaszcza znaczenie podczas druku dużych oraz złożonych plików. Decydując się na zakup plotera z odpowiednim dla nas językiem opisu strony, unikniemy błędów, przekłamań oraz straty czasu w trakcie drukowania.

Ad.6 Możliwość rozbudowy o dodatkowe opcje. Jak usprawnić sobie drukowanie?

Najczęściej oferowanymi opcjami rozszerzającymi możliwości oraz funkcjonalność ploterów są:

składarki
skanery wielkoformatowe ( rozwinięcie tematu skanerów oraz urządzeń wielofunkcyjnych nastąpi w następnych artykułach)
język opisu strony Adobe Postscript
oprogramowanie zarządzające
układarki

Oczywiście zakup wymienionych opcji związany jest głównie z ilością generowanych wydruków oraz naszymi potrzebami.
Składarki czy to pracujące jako urządzenia wolno stojące czy w zestawie, kupowane są z myślą znacznego skrócenia czasu obrobienia produktu finalnego jakim jest arkusz papieru z nadrukiem. Dzięki tym urządzeniom możemy w szybki i prosty sposób dokonać złożenia arkuszy zgodnie z istniejącymi standardami do postaci wymaganej w celu np. wpięcia do segregatora.
Skaner wielkoformatowy niezbędny jest do zamiany wersji papierowej w postać cyfrową dla celów archiwizacyjnych, do dalszej obróbki lub dlatego , że istnieje wymóg dostarczenia całej dokumentacji w postaci cyfrowej. Coraz większym konkurentem dla skanerów wolnostojących są wielkoformatowe urządzenia wielofunkcyjne o których postaram się napisać w następujących artykułach.

Języka opisu strony Adobe Postscript jest często wymagany przez stosowane oprogramowanie lub wynika ze specyfiki obrabianych plików.
Oprogramowanie zarządzające ma nam głównie pomóc w pracy z wieloma drukarka, nadzorować stan drukarek, sprawdzać błędy w plikach, tworzyć kolejkę wydruków, kontrolować odwzorowanie kolorów itp. Bardzo często producent danego urządzenia oferuje swoje rozwiązania ale jest na rynku wielu innych twórców – dotyczy to zwłaszcza zastosowań graficznych.
Układarki służą jako stoły odbiorcze dużej ilości zadrukowanych arkuszy papieru. Stosuje się je wówczas gdy ze względu na dużą ilość wydruków, kosz nie jest w stanie ich odebrać lub gdy nie chcemy aby arkusze ulegały zgnieceniom.

Ad.7 Koszt druku

Na koniec omówię dwa tematy na które mało kto zwraca uwagę podczas zakupu nowego urządzenia, a mają one kolosalne znaczenie w trakcie eksploatacji.
Są nimi:

koszt druku (koszty użytkowania plotera)
gwarancja

Głównymi składnikami kosztów są tusze, głowice, oraz pojemniki na zużyty tusz (kaseta konserwacyjna). Proponuję dla celów porównawczych wyliczyć sobie cenę za 1 ml tuszu. Ułatwi to nam porównanie ponieważ producenci ploterów oferują pojemniki z tuszami o różnej pojemności. Zwracam uwagę, że cena tuszów to nie wszystko. W zależności od marki i modelu, drukarki zużywają różne ilości tuszu do wydrukowania dokładnie tego samego pliku. Wiele urządzeń wielkoformatowych lub dołączone oprogramowanie potrafi podać ile zostało wylane tuszu dla wydrukowania danej pracy. Daje nam to możliwość realnego wyliczenia kosztu i porównania go. Następnym elementem wpływającym na poziom zużycia tuszów jest to ile dana drukarka potrzebuje jego dla utrzymania głowicy w odpowiedniej kondycji. Plotery dokonują automatycznego sprawdzenia głowic i w razie potrzeby przeprowadzają ich czyszczenie zużywając tusz.

W przypadku głowic należy zwrócić uwagę na cenę, żywotność i gwarancję. Ceny w zależności od producenta urządzenia i modelu wahają się od ok. 300 zł do nawet 7000 zł. Nie jest prawdą , że istnieją głowice niezniszczalne potrafiące przeżyć ploter. Mamy przykłady , że mimo zapewnień sprzedawcy, klient musiał wymienić taką głowicę a koszt był astronomiczny. Pytając o cenę głowicy warto spytać o to kto ją może wymienić bez utraty gwarancji – użytkownik czy autoryzowany serwis. Jeżeli tylko serwis to dochodzą dodatkowe koszty. Żywotność mierzona jest najczęściej ilością tuszu jaka może zostać przelana przez głowicę bezawaryjnie. Gwarancja podawana jest jako określony czas oraz ilość przelanego tuszu.

Kaseta konserwacyjna jest to wymienny pojemnik, który odbiera zużyty tusz przelany w celu sprawdzenia głowicy oraz podczas jej czyszczenia. Od razu zaznaczę, że jeżeli taka kaseta znajduje się w drukarce to oznacza , że urządzenie zużywa dużo tuszu na te czynności. Nie wszyscy producenci stosują takie rozwiązanie.

Ad.8 Gwarancja

Najczęściej producenci ploterów udzielają gwarancję na okres od 12 do 24 miesięcy. Zaznaczyć trzeba, że jest to standardowa gwarancja. Za dodatkową opłatą można u wielu producentów dokupić rozszerzenie nawet do 5 lat. Ważnym jest to kto udziela gwarancji – sprzedawca, czy producent? U niektórych producentów wykupienie rozszerzenia skutkuje przejściem na wyższy poziom czyli czas reakcji serwisu w następnym dniu roboczym. W trakcie rozmów ze sprzedawcą należy zasięgnąć informacji, czy w trakcie trwania gwarancji istnieją jakieś ograniczenia, obowiązki lub wyłączenia.

Przykłady:

limit wykonania wydruków który kończy bieg gwarancji,
płatne przeglądy okresowe,
odrębne warunki gwarancji dla tuszów, głowic lub kaset konserwacyjnych.