Wsparcie dla standardów branżowych (ISO, Fogra, Gracol, SWOP)
Wsparcie dla standardów branżowych (Support for Industry Standards) w kontekście profesjonalnego druku wielkoformatowego (LFP) oznacza zdolność drukarki, oprogramowania RIP (Raster Image Processor) oraz całego przepływu pracy (workflow) do pracy zgodnie z uznanymi, międzynarodowymi lub regionalnymi standardami i specyfikacjami dotyczącymi reprodukcji kolorów, jakości druku i procesów poligraficznych. Przestrzeganie tych standardów jest kluczowe dla zapewnienia spójności, przewidywalności i wysokiej jakości w produkcji graficznej, a także dla ułatwienia komunikacji i wymiany danych między różnymi uczestnikami rynku (projektantami, przygotowalniami, drukarniami, klientami).
Najważniejsze standardy branżowe, których wsparcie jest często oczekiwane w profesjonalnym druku LFP, to m.in.:
- Normy ISO (International Organization for Standardization):
- ISO 12647: Seria norm określających parametry procesów i materiałów dla różnych technik druku. Najważniejsze części to:
- ISO 12647-2: Dla druku offsetowego arkuszowego i rolowego heatset. Definiuje m.in. wartości kolorymetryczne (L*a*b*) dla kolorów podstawowych CMYK i papieru, przyrost punktu rastrowego (TVI), balans szarości dla różnych typów papieru (np. powlekany, niepowlekany). Jest to podstawa dla wielu innych standardów regionalnych.
- ISO 12647-7: Dla proofingu kontraktowego. Określa wymagania i tolerancje dla wydruków próbnych mających symulować druk zgodny z ISO 12647-2 lub innymi standardami.
- ISO 15339 (CRPC – Characterized Reference Print Conditions): Nowszy standard definiujący zestaw siedmiu referencyjnych warunków druku (CRPC1-CRPC7) o różnych gamutach barwnych, niezależnych od konkretnej technologii druku. Ma na celu ułatwienie spójnej reprodukcji kolorów na różnych urządzeniach.
- Inne normy ISO dotyczące np. pomiaru koloru, warunków oświetleniowych, trwałości.
- ISO 12647: Seria norm określających parametry procesów i materiałów dla różnych technik druku. Najważniejsze części to:
- Specyfikacje i zestawy danych charakteryzacyjnych FOGRA:
- Fogra (Niemiecki Instytut Badawczy dla Przemysłu Graficznego) odgrywa kluczową rolę w Europie (i na świecie) w opracowywaniu praktycznych implementacji norm ISO.
- Publikuje zestawy danych charakteryzacyjnych (np. FOGRA39, FOGRA51, FOGRA52), które są zbiorami pomiarów kolorymetrycznych dla standardowych warunków druku offsetowego. Na podstawie tych danych tworzone są popularne profile ICC (np. “ISO Coated v2 (ECI)” dla FOGRA39, “PSO Coated v3” dla FOGRA51).
- FograCert: Program certyfikacji systemów proofingowych i procesów druku potwierdzający ich zgodność ze standardami.
- Specyfikacje GRACoL® (General Requirements for Applications in Commercial Offset Lithography):
- Standard północnoamerykański (opracowany przez IDEAlliance) dla wysokiej jakości druku offsetowego arkuszowego, oparty na metodologii kalibracji G7®.
- Aktualna specyfikacja to GRACoL 2013 (CRPC6), która odpowiada jednej z referencyjnych kondycji druku z normy ISO 15339.
- Kładzie nacisk na osiągnięcie zdefiniowanej neutralności szarości i charakterystyki tonalnej.
- Specyfikacje SWOP® (Specifications for Web Offset Publications):
- Standard północnoamerykański dla druku offsetowego rolowego (publikacje).
- Metoda kalibracji G7®:
- Jak wspomniano wcześniej, jest to metoda kalibracji urządzeń drukujących mająca na celu osiągnięcie wspólnego wyglądu neutralnych szarości i wspólnej charakterystyki tonalnej. Urządzenie skalibrowane do G7 będzie produkować wizualnie spójne wydruki, nawet jeśli jego natywny gamut jest inny. G7 jest często podstawą dla standardów takich jak GRACoL.
Jak drukarki LFP i oprogramowanie RIP wspierają te standardy?
- Możliwość symulacji standardów (Profile Emulation):
- Profesjonalne oprogramowanie RIP dla drukarek LFP pozwala na symulację kolorów określonego standardu branżowego (np. FOGRA51, GRACoL 2013). Oznacza to, że RIP wykorzystuje profil ICC tego standardu jako przestrzeń docelową i tak konwertuje kolory z pliku źródłowego, aby wydruk na drukarce LFP jak najwierniej oddawał wygląd, jaki zostałby uzyskany w tym standardowym procesie druku.
- Wymaga to, aby drukarka LFP (z danym atramentem i medium proofingowym) miała gamut barwny wystarczająco szeroki, aby objąć większość gamutu symulowanego standardu. Drukarki z rozszerzonymi zestawami kolorów (np. 8-12 kolorów) są tu bardziej odpowiednie.
- Wbudowane profile ICC dla standardów:
- Oprogramowanie RIP często zawiera bibliotekę standardowych profili ICC odpowiadających popularnym standardom branżowym.
- Narzędzia do kalibracji i profilowania zgodne ze standardami:
- Możliwość kalibracji drukarki (linearyzacja, limity atramentu) i tworzenia niestandardowych profili ICC w sposób zgodny z metodologiami wymaganymi przez standardy (np. pomiary spektrofotometrem, odpowiednie plansze testowe).
- Funkcje walidacji proofów:
- Oprogramowanie RIP lub dedykowane narzędzia pozwalają na drukowanie pasków kontrolnych (np. Fogra Media Wedge) i pomiar ich zgodności z tolerancjami określonymi przez standard (np. ISO 12647-7), co umożliwia tworzenie certyfikowanych proofów kontraktowych.
- Wsparcie dla metodologii G7:
- Niektóre systemy RIP i drukarki oferują narzędzia lub procedury ułatwiające kalibrację do specyfikacji G7.
Korzyści ze wsparcia dla standardów branżowych w LFP:
- Możliwość tworzenia wiarygodnych proofów kontraktowych: Drukarka LFP może służyć jako precyzyjne urządzenie do symulacji wyglądu druku z maszyn offsetowych lub innych technologii.
- Zapewnienie spójności kolorystycznej w całym łańcuchu produkcyjnym: Od projektu, przez proofing, po druk nakładowy.
- Ułatwiona komunikacja z klientami i innymi drukarniami: Posługiwanie się wspólnym, obiektywnym językiem standardów.
- Zwiększenie konkurencyjności: Możliwość oferowania usług zgodnych z międzynarodowymi standardami jakości.
- Redukcja błędów i reklamacji.
Wsparcie dla standardów branżowych jest kluczową cechą profesjonalnych systemów druku wielkoformatowego, która świadczy o ich zaawansowaniu technologicznym i zdolności do integracji w wymagających, opartych na jakości i spójności, przepływach pracy produkcyjnej. Jest to szczególnie ważne dla drukarni LFP, które współpracują z agencjami reklamowymi, wydawnictwami, dużymi markami lub wykonują prace, gdzie wierność kolorów jest krytyczna.