Wilgotność papieru

Wilgotność papieru (ang. paper moisture content) to ilość wody zawarta w papierze, zazwyczaj wyrażana jako procent masy wody w stosunku do masy całkowitej papieru. Wilgotność papieru jest bardzo ważnym parametrem, który ma znaczący wpływ na właściwości fizyczne papieru, jego zachowanie w drukarce/kserokopiarce, niezawodność transportu papieru, proces tworzenia obrazu (zwłaszcza w druku laserowym) oraz jakość wydruku. Papier jest materiałem higroskopijnym, co oznacza, że pochłania i oddaje wilgoć z otoczenia w zależności od temperatury i wilgotności powietrza. Optymalny poziom wilgotności papieru do drukowania i kopiowania, zalecany przez producentów drukarek, wynosi zazwyczaj od 4% do 6%.

Wpływ wilgotności papieru na proces drukowania i kopiowania jest znaczący:

  1. Właściwości elektrostatyczne: w druku laserowym i LEDowym, proces tworzenia obrazu opiera się na ładunkach elektrostatycznych, od ładowania bębna światłoczułego, przez naświetlanie, wywoływanie (przyciąganie tonera do bębna), po transfer tonera na papier. Wilgotność papieru ma bezpośredni wpływ na jego właściwości przewodzące i elektrostatyczne. Papier zbyt suchy (np. wilgotność poniżej 4%) może nadmiernie elektryzować się podczas transportu przez drukarkę (elektryzacja przez tarcie), co może prowadzić do problemów z separacją papieru od bębna utrwalacza po utrwalaniu (papier przywiera do wałka), zacięć lub nieprawidłowego transferu tonera. Papier zbyt wilgotny (np. wilgotność powyżej 6-8%) może gorzej przyjmować ładunek transferowy (aplikowany przez elektrodę transferową), co może prowadzić do słabego transferu tonera z bębna na papier i bladych wydruków. Nadmierna wilgotność może również wpływać na jednorodność ładunku na bębnie, zakłócając proces tworzenia obrazu.
  2. Sztywność i płaskość: wilgotność wpływa na sztywność papieru i jego stabilność wymiarową. Papier zbyt suchy może stać się kruchy i podatny na łamanie lub pękanie w torze transportowym. Papier zbyt wilgotny może stać się wiotki, bardziej podatny na zaginanie, falowanie i odkształcenia, zwłaszcza po przejściu przez zespół utrwalania, gdzie jest podgrzewany i szybko traci wilgoć (co może powodować nierównomierne kurczenie się). Falowanie papieru i odkształcenia mogą prowadzić do zacięć papieru i problemów z jakością wydruku (np. nierównomierne utrwalanie tonera, zniekształcenia obrazu).
  3. Podawanie papieru: nieprawidłowa wilgotność może wpływać na tarcie między arkuszami papieru. Papier zbyt suchy może wykazywać zwiększone tarcie statyczne (arkusze sklejają się elektrostatycznie), co utrudnia pobieranie papieru z kaset i prowadzi do jednocześnie pobierania wielu arkuszy (multifeed). Papier zbyt wilgotny może również wykazywać zwiększone tarcie, co utrudnia separację i transport papieru.
  4. Zespół utrwalania (Fuser): wysoka wilgotność papieru może powodować parowanie wody w zespole utrwalania, co może wpływać na proces utrwalania tonera, a w skrajnych przypadkach prowadzić do problemów z folią utrwalającą lub wałkami (np. tworzenie się pęcherzy, nierównomierne nagrzewanie). Zbyt suchy papier może stać się bardziej podatny na przywieranie do gorącego wałka utrwalacza z powodu zwiększonego ładunku elektrostatycznego.
  5. Jakość wydruku: nieprawidłowa wilgotność może wpływać na wchłanianie tuszu (w drukarkach atramentowych) lub utrwalanie tonera (w drukarkach laserowych), co może prowadzić do rozmazywania, nierównomiernego zaczernienia, blaknięcia lub problemów z definicją drukowanej treści.

Przechowywanie papieru w odpowiednich warunkach jest kluczowe dla utrzymania optymalnej wilgotności i minimalizacji problemów związanych z wilgotnością papieru. Papier powinien być przechowywany w oryginalnym, nieotwartym opakowaniu, w chłodnym i suchym miejscu (zalecana temperatura ok. 20-24°C, wilgotność względna 40-60%), z dala od bezpośredniego światła słonecznego, źródeł ciepła i wilgoci. Po otwarciu, niezużyty papier powinien być ponownie opakowany w celu ochrony przed warunkami otoczenia. Przed użyciem, zwłaszcza po długim przechowywaniu lub zmianie warunków środowiskowych (np. przeniesienie papieru z zimnego magazynu do ciepłego biura), zaleca się aklimatyzację papieru – pozostawienie go w pomieszczeniu, w którym znajduje się drukarka, na kilka godzin (lub nawet 24-48 godzin dla dużych ilości) w oryginalnym opakowaniu, aby papier osiągnął temperaturę i wilgotność otoczenia.

Problemy z wilgotnością papieru są częstą przyczyną zacięć papieru i problemów z jakością wydruku, które są często błędnie diagnozowane jako awaria drukarki lub zużycie materiałów eksploatacyjnych. Zapewnienie optymalnej wilgotności papieru poprzez prawidłowe przechowywanie i aklimatyzację jest prostym, ale skutecznym sposobem na poprawę niezawodności i jakości drukowania. W środowiskach o niekorzystnych warunkach (np. bardzo suche lub bardzo wilgotne powietrze), problem wilgotności papieru może być poważny i wymagać stosowania papieru w specjalnych, hermetycznych opakowaniach lub kontroli warunków środowiskowych w pomieszczeniach z drukarkami.