Tapeta (Wallpaper)

Tapeta (Wallpaper) jako nośnik druku (print media) w kontekście druku wielkoformatowego (LFP) odnosi się do specjalnie przygotowanych materiałów rolowych, które są przeznaczone do zadrukowywania cyfrowego, a następnie aplikacji na ściany w celach dekoracyjnych, reklamowych lub informacyjnych. Druk cyfrowy na tapetach zrewolucjonizował branżę dekoracji wnętrz, umożliwiając tworzenie niestandardowych, personalizowanych wzorów, fototapet o dowolnej grafice, a także krótkich, unikalnych serii, co było trudne lub niemożliwe do osiągnięcia w tradycyjnych technologiach produkcji tapet (np. sitodruk, rotograwiura).

Rodzaje i charakterystyka tapet do druku cyfrowego LFP:

  1. Materiał bazowy / Podkład (Base Material / Backing):
    • Papier (Paper-based Wallpaper):
      • Tradycyjny materiał, stosunkowo tani. Może być niepowlekany lub posiadać specjalną powłokę przyjmującą atrament.
      • Wymaga użycia kleju do tapet podczas aplikacji.
      • Może być mniej odporny na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne niż inne typy.
    • Flizelina (Non-woven Wallpaper):
      • Wykonana z mieszanki włókien celulozowych i syntetycznych (np. poliestrowych), sprasowanych razem.
      • Bardzo popularna ze względu na swoje zalety:
        • Łatwość aplikacji: Klej nanosi się bezpośrednio na ścianę (a nie na tapetę), a suche bryty tapety przykłada się do ściany.
        • Stabilność wymiarowa: Nie kurczy się ani nie rozciąga pod wpływem kleju.
        • Wytrzymałość: Odporna na rozdzieranie.
        • Łatwość usuwania: Zazwyczaj daje się usunąć ze ściany na sucho, w całych pasach, bez pozostawiania resztek.
        • “Oddychająca” struktura (przepuszcza parę wodną).
    • Winyl na podkładzie papierowym lub flizelinowym (Vinyl Wallpaper):
      • Warstwa wierzchnia wykonana z PVC (winylu), a podkład z papieru lub flizeliny.
      • Zalety: Bardzo wysoka odporność na wilgoć, zabrudzenia, szorowanie (zmywalna). Trwała i wytrzymała.
      • Może mieć różne faktury powierzchni (gładka, teksturowana).
      • Popularna w kuchniach, łazienkach, korytarzach, obiektach użyteczności publicznej.
    • Tekstylia ścienne (Textile Wallcoverings):
      • Wykonane z różnych tkanin (np. poliester, jedwab, len, wiskoza) na podkładzie papierowym lub flizelinowym, lub jako samonośne tkaniny.
      • Nadają wnętrzom luksusowy, przytulny wygląd. Mogą mieć ciekawe faktury.
      • Często droższe i mogą wymagać specjalistycznej aplikacji.
    • Folie samoprzylepne (Self-Adhesive Wallpaper / Peel-and-Stick Wallpaper):
      • Nie wymagają użycia kleju – posiadają warstwę kleju aktywowanego przez docisk, zabezpieczoną papierem podkładowym.
      • Łatwe w aplikacji (DIY) i często repozycjonowalne lub łatwo usuwalne.
      • Idealne do krótkoterminowych dekoracji, akcentów ściennych, mebli.
  2. Powierzchnia do druku (Printable Surface):
    • Musi być specjalnie przygotowana (powleczona) do przyjmowania atramentu z drukarek LFP. Rodzaj powłoki zależy od technologii druku (wodna, eko-solwentowa, lateksowa, UV).
    • Wykończenie powierzchni: Może być gładkie lub teksturowane (np. imitacja lnu, piasku, tynku, skóry). Faktura dodaje charakteru i może maskować drobne nierówności ściany.
    • Stopień połysiku: Matowe (najczęstsze, eleganckie, bez odblasków), satynowe, rzadziej błyszczące.
  3. Szerokość i długość roli:
    • Tapety do druku LFP są dostarczane w rolach o różnych szerokościach (np. 50 cm, 70 cm, 90 cm, 106 cm, 137 cm, 160 cm) i długościach (np. 10 m, 25 m, 50 m).
  4. Właściwości użytkowe i certyfikaty:
    • Zmywalność / Odporność na szorowanie: Ważne dla tapet w pomieszczeniach o dużym natężeniu ruchu lub narażonych na zabrudzenia.
    • Odporność na światło (Lightfastness): Aby kolory nie blakły.
    • Trudnopalność (Fire Rating): Ważne w obiektach użyteczności publicznej (np. certyfikaty B1, M1).
    • Certyfikaty ekologiczne i zdrowotne: Np. GREENGUARD Gold, FSC, OEKO-TEX® (dla tekstyliów), potwierdzające niską emisję LZO, brak szkodliwych substancji, odpowiednie dla alergików, dzieci.

Technologie druku stosowane do tapet:

  • Atramenty lateksowe (Latex Inks): Bardzo popularny wybór ze względu na bezwonność, natychmiastowe schnięcie, dobrą trwałość, szeroką kompatybilność z mediami i certyfikaty ekologiczne. Idealne do wnętrz.
  • Atramenty UV (UV-curable Inks, zwłaszcza UV LED): Również popularne. Oferują druk na bardzo szerokiej gamie podłoży (w tym teksturowanych), natychmiastowe utwardzanie, wysoką odporność. Nowoczesne systemy UV LED są niskoemisyjne i mają mniejszy zapach.
  • Atramenty eko-solwentowe (Eco-Solvent Inks): Mogą być używane, ale wymagają dłuższego czasu na odgazowanie (usunięcie zapachu rozpuszczalników) przed aplikacją we wnętrzach. Oferują dobrą trwałość i szeroki gamut.
  • Atramenty wodne pigmentowe (Aqueous Pigment Inks): Czasami stosowane do druku na specjalnych tapetach papierowych lub flizelinowych z odpowiednią powłoką, zwłaszcza do zastosowań artystycznych lub tam, gdzie wymagana jest najwyższa jakość obrazu i brak jakiegokolwiek zapachu. Mogą wymagać laminowania dla zwiększenia odporności.

Aplikacja tapet drukowanych cyfrowo:

  • Przygotowanie ściany: Musi być czysta, sucha, gładka i zagruntowana.
  • Klejenie: W zależności od typu tapety – klej na ścianę (flizelina), klej na tapetę (papier), lub aplikacja samoprzylepna.
  • Pasowanie brytów: Precyzyjne dopasowanie wzoru między sąsiednimi pasami tapety. Projekty często uwzględniają niewielkie zakładki (overlaps) lub są drukowane do cięcia “na styk”.

Zalety tapet drukowanych cyfrowo:

  • Pełna personalizacja i unikalne wzory: Możliwość wydrukowania dowolnej grafiki, zdjęcia, wzoru, tekstu.
  • Druk na żądanie i krótkie serie: Idealne do indywidualnych projektów, małych nakładów, prototypów.
  • Szybka realizacja: Krótki czas od projektu do gotowego produktu.
  • Wysoka jakość obrazu: Nowoczesne drukarki LFP oferują fotograficzną jakość.
  • Szeroki wybór materiałów i wykończeń.
  • Rosnąca dostępność opcji ekologicznych.

Tapety drukowane cyfrowo stały się niezwykle popularnym narzędziem w rękach projektantów wnętrz, architektów, a także klientów indywidualnych, pozwalając na tworzenie unikalnych i spersonalizowanych przestrzeni. Rynek ten dynamicznie się rozwija, oferując coraz nowsze materiały i technologie druku.