System podsysu (Vacuum System)

System podsysu (Vacuum System lub Media Suction System), nazywany również systemem próżniowym lub stołem podsysowym (vacuum table), to zaawansowany mechanizm stosowany w niektórych drukarkach wielkoformatowych (LFP), zwłaszcza w drukarkach płaskich (flatbed printers), hybrydowych oraz w niektórych wysokowydajnych drukarkach rolowych. Jego głównym zadaniem jest stabilne i pewne przytrzymywanie nośnika druku (print media) na płaskiej powierzchni stołu roboczego (platen) podczas procesu drukowania, poprzez wytworzenie podciśnienia (ssania) pod medium.

Dlaczego system podsysu jest potrzebny?

Tradycyjne systemy transportu medium oparte na rolkach dociskowych i gwiazdkach mogą być niewystarczające lub nieodpowiednie w niektórych sytuacjach:

  1. Drukowanie na sztywnych i grubych nośnikach (w drukarkach płaskich):
    • Drukarki płaskie (flatbed) są przeznaczone do druku bezpośredniego na sztywnych płytach (np. PCV spienione, pleksi, dibond, drewno, szkło). Takie media nie mogą być transportowane za pomocą rolek w tradycyjny sposób. System podsysu jest tu kluczowy, aby unieruchomić płytę na stole roboczym i zapobiec jej przesuwaniu się podczas ruchu karetki z głowicami drukującymi.
  2. Drukowanie na cienkich, lekkich lub elastycznych nośnikach, które mają tendencję do podnoszenia się lub falowania:
    • Nawet w drukarkach rolowych, niektóre cienkie papiery, folie lub tekstylia mogą mieć tendencję do lekkiego podnoszenia się lub falowania w strefie druku pod wpływem ruchu powietrza generowanego przez karetkę, elektrostatyki lub naprężeń materiału. Może to prowadzić do:
      • Nierównomiernej odległości między głowicą a medium (head gap), co wpływa na jakość druku (ostrość, precyzję kropel).
      • Ryzyka uderzenia głowicy o medium (head strike).
      • Rozmazywania świeżego atramentu.
    • System podsysu delikatnie “przysysa” takie medium do powierzchni stołu, utrzymując je idealnie płasko.
  3. Eliminacja lub redukcja potrzeby stosowania rolek dociskowych/gwiazdek w strefie druku:
    • W niektórych przypadkach, silny podsys może zastąpić lub zminimalizować potrzebę stosowania mechanicznych elementów dociskających medium bezpośrednio w obszarze pracy głowic, co eliminuje ryzyko pozostawiania przez nie śladów na wrażliwych mediach.
  4. Utrzymanie precyzyjnej płaskości medium:
    • Jest to kluczowe dla zachowania stałej odległości głowicy od medium na całej szerokości zadruku, co jest niezbędne dla uzyskania jednolitej jakości, zwłaszcza przy druku z bardzo małymi kroplami lub przy wysokich wymaganiach co do ostrości.

Jak działa system podsysu?

  1. Stół podsysowy (Vacuum Table / Platen):
    • Powierzchnia stołu roboczego, po której przesuwa się medium (w drukarkach rolowych) lub na której układane jest medium (w drukarkach płaskich), jest specjalnie skonstruowana.
    • Posiada ona setki lub tysiące małych otworów lub kanałów, które są połączone z komorą próżniową znajdującą się pod stołem.
  2. Wentylator(y) lub pompa próżniowa (Vacuum Fan / Vacuum Pump):
    • Mocny wentylator odśrodkowy lub pompa próżniowa odsysa powietrze z komory pod stołem, tworząc w niej podciśnienie.
  3. Przysysanie medium:
    • Podciśnienie to jest przekazywane przez otwory w stole na spodnią powierzchnię nośnika druku, powodując jego “przyssanie” do stołu. Siła ssania jest tak dobrana, aby pewnie przytrzymać medium, ale jednocześnie umożliwić jego kontrolowany przesuw (w drukarkach rolowych) lub nie uszkodzić delikatnych materiałów.
  4. Strefy podsysu (Vacuum Zones):
    • W wielu zaawansowanych systemach podsysu, stół roboczy jest podzielony na kilka niezależnych stref (segmentów), dla których siłę ssania można indywidualnie kontrolować lub włączać/wyłączać.
    • Pozwala to na:
      • Optymalizację siły ssania w zależności od rozmiaru i rodzaju używanego medium (np. aktywowanie ssania tylko w obszarze, gdzie znajduje się medium, aby nie tracić mocy na otwartych otworach).
      • Drukowanie na mniejszych formatach mediów sztywnych bez potrzeby maskowania nieużywanych części stołu.
      • Oszczędność energii (pracują tylko te wentylatory/pompy, które są potrzebne).
  5. Regulacja siły podsysu (Vacuum Strength Adjustment):
    • Operator często ma możliwość regulacji siły ssania (np. poprzez zmianę prędkości obrotowej wentylatorów lub sterowanie zaworami) w zależności od charakterystyki medium (jego porowatości, grubości, sztywności). Zbyt mocny podsys na bardzo cienkich lub porowatych mediach mógłby je uszkodzić lub utrudnić transport.

Korzyści z systemu podsysu:

  • Znacząca poprawa jakości druku: Dzięki utrzymaniu idealnej płaskości medium i stałej odległości od głowic.
  • Możliwość druku na trudnych mediach: Cienkich, lekkich, pofalowanych, elektrostatycznych, a przede wszystkim na mediach sztywnych (w drukarkach flatbed – jest to tam niezbędne).
  • Redukcja ryzyka uderzenia głowicy o medium (head strike).
  • Większa precyzja i powtarzalność druku.
  • Mniejsze zużycie mechanicznych elementów dociskowych (gwiazdek, rolek) i mniejsze ryzyko pozostawiania przez nie śladów.
  • Cichsza praca (potencjalnie): Dobrze zaprojektowany system podsysu może być cichszy niż głośne mechanizmy dociskowe.

Gdzie stosuje się systemy podsysu?

  • Drukarki płaskie (Flatbed Printers): Standardowe i niezbędne wyposażenie.
  • Drukarki hybrydowe (Hybrid Printers): Łączące możliwość druku z roli i na mediach sztywnych.
  • Wysokowydajne drukarki rolowe (Roll-to-Roll Printers): Zwłaszcza te przeznaczone do druku na cienkich foliach, tekstyliach, papierach o niskiej gramaturze, lub tam, gdzie wymagana jest ekstremalna precyzja.
  • Drukarki przemysłowe i specjalistyczne.

System podsysu jest zaawansowaną, ale bardzo skuteczną technologią wspomagającą prowadzenie i stabilizację nośnika druku w drukarkach wielkoformatowych. Jego obecność świadczy zazwyczaj o wysokiej klasie urządzenia i jego zdolności do pracy z szeroką gamą wymagających mediów, zapewniając jednocześnie najwyższą jakość i niezawodność druku.