Skaner płaski (szyba ekspozycyjna)

Skaner płaski (Flatbed Scanner) to najpowszechniejszy typ skanera lub komponent urządzenia wielofunkcyjnego (MFP), charakteryzujący się obecnością płaskiej szyby szklanej, na której umieszcza się dokument fizyczny do zeskanowania. Ta szklana powierzchnia, nazywana szybą ekspozycyjną, jest miejscem, gdzie dokument jest eksponowany na działanie światła podczas procesu skanowania.

Budowa skanera płaskiego obejmuje:

  1. Szyba ekspozycyjna: duża, płaska płyta szkła, na której kładzie się skanowany dokument, zazwyczaj stroną do zeskanowania skierowaną w dół. Szyba musi być idealnie czysta i bez skaz, ponieważ wszelkie zabrudzenia, zadrapania czy odciski palców na jej powierzchni będą widoczne na zeskanowanym obrazie. Zazwyczaj pod szybą znajduje się biała pokrywa (często z jasnym tłem lub z informacją o maksymalnym rozmiarze dokumentu), którą zamyka się na dokumencie. Pokrywa ta dociska dokument do szyby i zapewnia jednolite tło, co jest ważne dla prawidłowej kalibracji i jakości skanowania.
  2. Głowica skanująca: moduł umieszczony pod szybą, który przesuwa się wzdłuż szyby podczas skanowania. Głowica skanująca zawiera lampę naświetlającą (do oświetlenia dokumentu) oraz czujnik obrazu (np. CCD lub CIS) wraz z niezbędnymi elementami optycznymi (luster i soczewek w przypadku CCD, lub prostymi soczewkami i diodami LED w przypadku CIS).
  3. Mechanizm ruchu: silnik krokowy i prowadnice, które precyzyjnie przesuwają głowicę skanującą wzdłuż szyby, umożliwiając skanowanie dokumentu linia po linii.
  4. Elektronika sterująca: obwody elektroniczne do sterowania lampączujnikiemmechanizmem ruchu oraz do przetwarzania danych z czujnika (przetwornik analogowo-cyfrowyprocesor obrazu).

Proces skanowania na skanerze płaskim:

  1. Użytkownik podnosi pokrywę i kładzie dokument na szybie ekspozycyjnej, wyrównując go do znacznika w rogu (aby zapewnić prawidłowe prostowanie skanu).
  2. Zamyka pokrywę.
  3. Inicjuje skanowanie z komputera (za pomocą oprogramowania) lub z panelu sterowania urządzenia wielofunkcyjnego.
  4. Lampa naświetlająca zapala się, oświetlając fragment dokumentu.
  5. Głowica skanująca przesuwa się wzdłuż szyby. Podczas ruchu, czujnik obrazu rejestruje światło odbite od kolejnych linii dokumentu.
  6. Zarejestrowane dane są przetwarzane na cyfrowy obraz.

Zalety skanera płaskiego (szyby ekspozycyjnej):

  1. Wszechstronność: Możliwość skanowania szerokiej gamy dokumentów, w tym:
    • Książek i czasopism: Możliwość skanowania rozłożonych stron bez uszkadzania grzbietu.
    • Dokumentów o niestandardowych rozmiarach lub kształtach: Dowolny dokument mieszczący się na szybie.
    • Delikatnych materiałów: Zdjęcia, stare dokumenty, których nie można ryzykować przepuszczeniem przez podajnik.
    • Grubych materiałów: Karton, przedmioty (w przypadku niektórych modeli).
  2. Wysoka jakość skanowania (potencjalnie): Zwłaszcza modele z technologią CCD i wysoką rozdzielczością optyczną.
  3. Precyzyjne pozycjonowanie: Łatwe precyzyjne ułożenie dokumentu.

Wady skanera płaskiego:

  • Niska wydajność przy skanowaniu wielostronicowych dokumentów: każdą stronę trzeba umieścić na szybie ręcznie.
  • Brak automatycznego skanowania dwustronnego: skanowanie obu stron wymaga ręcznego odwrócenia każdej kartki.

Skaner płaski jest podstawowym elementem większości urządzeń wielofunkcyjnych, a w połączeniu z podajnikiem dokumentów (ADF) tworzy kompletne rozwiązanie do digitalizacji dokumentów w biurze. Czystość szyby ekspozycyjnej jest absolutnie kluczowa dla uzyskania czystych, wysokiej jakości skanów – jest to najczęstsza przyczyna defektów na zeskanowanych dokumentach.