PCL (PCL3GUI, PCL5, PCL6)

PCL (Printer Command Language) to język opisu strony (PDL – Page Description Language) opracowany przez firmę Hewlett-Packard (HP) w latach 80. XX wieku, pierwotnie dla ich drukarek igłowych i wczesnych drukarek atramentowych, a następnie intensywnie rozwijany i dostosowywany do drukarek laserowych. PCL stał się popularnym standardem w branży druku, zwłaszcza w środowiskach biurowych, ze względu na swoją wydajność, stosunkowo prostą implementację w drukarkach oraz wsparcie przez wielu producentów sprzętu. Przez lata powstało kilka głównych wersji (poziomów) języka PCL, z których każda wprowadzała nowe funkcje i ulepszenia.

Główne wersje języka PCL:

  • PCL1 do PCL4: Wczesne wersje, przeznaczone głównie dla drukarek igłowych i prostych drukarek atramentowych. Oferowały podstawowe funkcje formatowania tekstu, proste polecenia graficzne. PCL4 wprowadził obsługę makr i większych czcionek bitmapowych.
  • PCL5 (w tym PCL5e/PCL5c): Wprowadzony w 1990 roku wraz z drukarką HP LaserJet III, stanowił duży krok naprzód i stał się bardzo popularnym standardem w drukarkach laserowych.
    • Główne cechy PCL5:
      • Skalowalne czcionki (Intellifont, TrueType): Możliwość drukowania tekstu w różnych rozmiarach bez potrzeby przechowywania oddzielnych bitmap dla każdej wielkości.
      • Obsługa grafiki wektorowej (HP-GL/2): PCL5 zintegrował podzbiór poleceń języka HP-GL/2, co pozwoliło na drukowanie grafiki wektorowej o dobrej jakości.
      • Drukowanie dwukierunkowe: Zwiększenie szybkości.
      • PCL5e (enhanced): Rozszerzona wersja PCL5, wprowadzająca m.in. komunikację dwukierunkową z drukarką (np. informacje o statusie) oraz więcej czcionek.
      • PCL5c (color): Wersja PCL5e rozszerzona o obsługę druku w kolorze, przeznaczona dla kolorowych drukarek laserowych. Pozwalała na definiowanie palet kolorów i zarządzanie separacjami.
  • PCL6 (znany również jako PCL XL): Wprowadzony w 1995 roku, stanowił znaczącą modernizację architektury języka PCL, mającą na celu lepszą wydajność, większą wierność WYSIWYG (What You See Is What You Get – to co widzisz na ekranie, jest tym, co uzyskujesz na wydruku) oraz lepszą obsługę złożonej grafiki i druku sieciowego.
    • Architektura modularna: PCL6 jest bardziej zorientowany obiektowo i ma modularną budowę.
    • Szybsze przetwarzanie: Zaprojektowany tak, aby zredukować ilość danych przesyłanych do drukarki i przyspieszyć ich przetwarzanie przez wbudowany RIP. Komendy są bardziej zoptymalizowane pod kątem architektury drukarek.
    • Lepsza wierność WYSIWYG: Dąży do dokładniejszego odwzorowania tego, co użytkownik widzi w aplikacji, na finalnym wydruku.
    • Większa elastyczność i rozszerzalność: Łatwiejsze dodawanie nowych funkcji w przyszłości.
    • PCL6 Standard: Wariant w pełni kompatybilny wstecz z PCL5e/PCL5c.
    • PCL6 Enhanced (zoptymalizowany dla systemów Windows): Wykorzystuje bezpośrednio funkcje graficzne systemu Windows (GDI), co może przyspieszać drukowanie z aplikacji Windows, ale może być mniej przenośny na inne platformy. Sterowniki PCL6 Enhanced często oferują bogatszy interfejs użytkownika.
  • PCL3GUI: Starszy, rastrowy język używany w niektórych prostszych, tanich drukarkach atramentowych HP (np. DeskJet). W tym przypadku większość przetwarzania obrazu (rasteryzacja) odbywa się na komputerze hosta (host-based printing), a do drukarki wysyłane są już dane bitmapowe lub proste polecenia sterujące ruchem głowicy. Jest mniej zaawansowany i mniej elastyczny niż PCL5/PCL6.

Jak działa PCL w przepływie pracy:

  1. Użytkownik tworzy dokument w aplikacji.
  2. Podczas wysyłania do druku, sterownik drukarki PCL na komputerze tłumaczy polecenia aplikacji na sekwencję instrukcji PCL.
  3. Dane PCL są przesyłane do drukarki.
  4. Wbudowany RIP lub interpreter w drukarce odczytuje i wykonuje polecenia PCL, tworząc obraz strony, który jest następnie nanoszony na nośnik.

Zalety PCL:

  • Szybkość i wydajność (zwłaszcza PCL6): PCL jest generalnie uważany za szybszy w przetwarzaniu przez drukarki niż PostScript, zwłaszcza dla typowych dokumentów biurowych. Wymaga mniejszej mocy obliczeniowej od RIP-a drukarki.
  • Powszechne wsparcie: Szeroko wspierany przez wielu producentów drukarek laserowych i MFP, co zapewnia dobrą kompatybilność.
  • Mniejsze wymagania licencyjne dla producentów drukarek (historycznie): Implementacja PCL była często tańsza dla producentów niż implementacja PostScriptu (który wymagał licencji od Adobe).
  • Dobry dla standardowych zadań biurowych: Doskonale radzi sobie z drukowaniem tekstu, tabel, prostej grafiki biznesowej.

Ograniczenia PCL:

  • Mniejsze możliwości w zakresie zaawansowanej grafiki niż PostScript: Chociaż PCL5/PCL6 obsługują grafikę wektorową i obrazy rastrowe, PostScript tradycyjnie oferował większą precyzję, elastyczność i lepszą obsługę złożonych efektów graficznych, kolorów spotowych i zaawansowanego zarządzania kolorem, co czyniło go preferowanym wyborem w środowiskach DTP i graficznych.
  • Mniejsza niezależność od platformy (potencjalnie): Wierność WYSIWYG i spójność wydruków na różnych urządzeniach i platformach systemowych mogła być czasami problematyczna, zwłaszcza w starszych wersjach PCL lub przy korzystaniu z funkcji specyficznych dla sterowników Windows (np. w PCL6 Enhanced). PostScript był pod tym względem bardziej uniwersalny.
  • Brak standardyzacji tak silnej jak w PostScript: Istniały pewne różnice w implementacjach PCL między różnymi producentami.

Współczesne zastosowanie PCL:

  • PCL5 i zwłaszcza PCL6 wciąż są bardzo szeroko stosowane w większości drukarek laserowych i MFP przeznaczonych do zastosowań biurowych i korporacyjnych, zarówno monochromatycznych, jak i kolorowych.
  • Często drukarki obsługują zarówno PCL, jak i PostScript (lub jego emulację), dając użytkownikowi wybór sterownika i języka w zależności od potrzeb (np. PCL do szybkich wydruków biurowych, PostScript do bardziej wymagających zadań graficznych).
  • Dla większości codziennych zadań drukowania dokumentów w środowisku biurowym, sterownik PCL6 jest zazwyczaj dobrym i wydajnym wyborem.

Podsumowując, PCL (zwłaszcza w wersjach PCL5 i PCL6) jest dojrzałym i sprawdzonym językiem opisu strony, który odgrywa kluczową rolę w świecie druku biurowego, oferując dobrą wydajność i szeroką kompatybilność. Wybór między PCL a PostScriptem zależy od specyficznych wymagań zadania drukowania oraz możliwości urządzenia.