Papier zwykły (Plain Paper)

Papier zwykły (Plain Paper), określany również jako papier standardowy, papier biurowy, papier ksero lub papier niepowlekany typu bond, to najbardziej podstawowy, wszechstronny i powszechnie stosowany rodzaj papieru, zarówno w codziennym użytku biurowym, jak i w niektórych zastosowaniach druku wielkoformatowego (LFP), zwłaszcza do wydruków roboczych, próbnych, dokumentacji technicznej czy prostych grafik o niewielkich wymaganiach jakościowych.

Charakterystyka i właściwości papieru zwykłego:

  1. Skład i produkcja:
    • Papier zwykły jest zazwyczaj produkowany z masy celulozowej pochodzącej z drewna (ścieru drzewnego lub celulozy chemicznej). Włókna celulozowe są głównym składnikiem budulcowym.
    • Może zawierać różne dodatki, takie jak wypełniacze (np. kreda, kaolin), które poprawiają jego białość, nieprzezroczystość i gładkość, oraz kleje (zaklejacze), które zmniejszają jego chłonność i zapobiegają rozlewaniu się atramentu.
    • Proces produkcji jest zazwyczaj mniej skomplikowany i tańszy niż w przypadku papierów specjalistycznych (np. powlekanych, fotograficznych).
  2. Powierzchnia:
    • Charakteryzuje się niepowlekaną (uncoated) powierzchnią. Oznacza to, że nie posiada on specjalnej warstwy powlekającej (coatingu) nanoszonej na jego powierzchnię w celu poprawy właściwości drukarskich.
    • Powierzchnia jest zazwyczaj matowa, o naturalnej, lekko porowatej lub włóknistej strukturze wynikającej z układu włókien celulozowych. Stopień gładkości może się różnić w zależności od jakości papieru (papiery wyższej klasy typu bond są zazwyczaj gładsze).
  3. Gramatura (Basis Weight / Grammage):
    • Papiery zwykłe występują w różnych gramaturach, ale najczęściej spotykane w użytku biurowym i do wydruków roboczych to:
      • 70 g/m² (gsm)
      • 75 g/m² (gsm)
      • 80 g/m² (gsm) (najpopularniejsza gramatura dla papieru ksero/biurowego)
      • 90 g/m² (gsm)
      • 100 g/m² (gsm)
      • 120 g/m² (gsm) (czasami określane jako papiery typu “premium plain” lub “heavyweight plain”)
    • Niższe gramatury są bardziej wiotkie i podatne na przemakanie atramentu, wyższe są sztywniejsze i dają wrażenie lepszej jakości.
  4. Biel i jasność (Whiteness / Brightness):
    • Stopień bieli papieru zwykłego może być różny. Mierzony jest często w skali CIE Whiteness. Wyższa wartość oznacza bielszą kartkę.
    • Jasność (brightness) odnosi się do ilości odbijanego światła.
    • Niektóre papiery zwykłe mogą zawierać wybielacze optyczne (OBA – Optical Brightening Agents), aby zwiększyć postrzeganą biel, ale może to wpływać na stabilność odcienia w czasie i pod różnym oświetleniem.
  5. Chłonność (Absorbency):
    • Jako papier niepowlekany, papier zwykły ma tendencję do wchłaniania ciekłego nośnika atramentu (zwłaszcza wodnego) w głąb swojej struktury włóknistej.
    • Prowadzi to do zjawiska rozlewania się punktu rastrowego (dot gain), co może zmniejszać ostrość i szczegółowość obrazu oraz powodować, że kolory wydają się mniej nasycone i “przygaszone” w porównaniu do druku na papierach powlekanych.
  6. Nieprzezroczystość (Opacity):
    • Zależy od gramatury i zawartości wypełniaczy. Papiery o niższej gramaturze i mniejszej nieprzezroczystości mogą wykazywać “przebijanie” druku na drugą stronę, co jest niepożądane przy druku dwustronnym.
  7. Koszt:
    • Papier zwykły jest generalnie najtańszym rodzajem papieru dostępnym na rynku, co czyni go ekonomicznym wyborem do codziennych zastosowań i wydruków o niskim priorytecie jakościowym.

Zastosowania papieru zwykłego w druku wielkoformatowym LFP:

Chociaż profesjonalny druk wielkoformatowy często wykorzystuje specjalistyczne media powlekane dla uzyskania najlepszej jakości, papier zwykły (w rolach lub arkuszach o odpowiedniej szerokości i gramaturze) również znajduje swoje zastosowania:

  • Wydruki robocze i próbne (Draft Prints / Check Plots): Do sprawdzania układu, treści, skali projektu przed wykonaniem finalnego wydruku na droższym medium.
  • Rysunki techniczne CAD/GIS (monochromatyczne i proste kolorowe): Do codziennej dokumentacji projektowej, szkiców, planów roboczych, gdzie kluczowa jest czytelność linii i wymiarów, a niekoniecznie idealne odwzorowanie kolorów czy wysoka trwałość. Wiele drukarek LFP z serii technicznych jest zoptymalizowanych pod kątem druku na papierach zwykłych (np. przy użyciu czarnego atramentu pigmentowego i kolorowych barwnikowych).
  • Proste plakaty i ogłoszenia wewnętrzne (krótkoterminowe): Gdzie koszt jest głównym czynnikiem, a nie jest wymagana fotograficzna jakość ani długa żywotność.
  • Materiały szkoleniowe i prezentacyjne (wewnętrzne).
  • Szablony i wzory (do dalszej obróbki).

Ograniczenia przy druku na papierze zwykłym:

  • Niższa jakość obrazu w porównaniu do mediów powlekanych: Mniejsze nasycenie kolorów, niższy kontrast, mniejsza ostrość i szczegółowość (z powodu rozlewania się atramentu).
  • Ograniczony gamut barwny: Trudniej uzyskać szeroką paletę żywych kolorów.
  • Podatność na falowanie (cockling): Przy dużym nasyceniu atramentami wodnymi, papier może się marszczyć.
  • Niższa trwałość: Mniejsza odporność na wilgoć, rozmazywanie (zwłaszcza przy atramentach barwnikowych), blaknięcie (jeśli nie są używane atramenty pigmentowe).
  • Nie nadaje się do zastosowań zewnętrznych ani archiwalnych (chyba że jest to specjalny papier zwykły o podwyższonej trwałości i używane są odpowiednie atramenty pigmentowe).

Mimo swoich ograniczeń, papier zwykły pozostaje ważnym i szeroko stosowanym nośnikiem w druku wielkoformatowym LFP ze względu na swoją niską cenę i dostępność, zwłaszcza do zastosowań roboczych, technicznych i wszędzie tam, gdzie priorytetem jest funkcjonalność i ekonomia, a niekoniecznie najwyższa możliwa jakość wizualna czy trwałość.