Papier z recyklingu
Papier z recyklingu (ang. recycled paper) to typ papieru, który jest produkowany częściowo lub w całości z włókien pochodzących z makulatury – zużytego papieru, który został zebrany z różnych źródeł (np. gospodarstwa domowe, biura, przemysł, poligrafia) i poddany procesowi recyklingu. Jest to kluczowy element papieru ekologicznego i jego produkcja ma na celu zmniejszenie negatywnego wpływu przemysłu papierniczego na środowisko naturalne w porównaniu do produkcji papieru z włókien pierwotnych (celulozy drzewnej).
Papier z recyklingu wpisuje się w koncepcję gospodarki obiegu zamkniętego, gdzie materiały są odzyskiwane i ponownie wykorzystywane. Proces jego produkcji jest zazwyczaj mniej obciążający dla środowiska niż produkcja papieru z włókien pierwotnych, ponieważ zazwyczaj wymaga mniejszego zużycia wody, energii i emisji zanieczyszczeń do powietrza i wody.
Proces produkcji papieru z recyklingu obejmuje kilka etapów:
- Zbiórka makulatury: gromadzenie zużytego papieru z różnych źródeł. Jakość zebranej makulatury (np. papier biurowy, gazety, karton, czasopisma) wpływa na jakość i właściwości finalnego papieru z recyklingu.
- Sortowanie i klasyfikacja: makulatura jest sortowana według rodzaju papieru i jakości, aby uzyskać jak najlepszy surowiec do produkcji danego typu papieru z recyklingu.
- Oczyszczanie: makulatura jest oczyszczana z zanieczyszczeń, takich jak plastik (np. z okienek kopert), metal (zszywki, spinacze), kleje, taśmy samoprzylepne. Stosuje się procesy mechaniczne i hydromechaniczne.
- Rozwłóknianie: oczyszczona makulatura jest mieszana z wodą i chemikaliami, a następnie rozdrabniana na włókna celulozowe w tzw. hydrapulperach.
- Odklejanie i odbarwianie (Deinking): w przypadku produkcji papieru z recyklingu o wyższej białości, tusz i toner są usuwane z włókien papieru w procesie odbarwiania, zazwyczaj przy użyciu chemikaliów i flotacji.
- Bielenie (opcjonalnie): włókna mogą być bielone (np. przy użyciu nadtlenku wodoru lub innych środków bezchlorowych) w celu uzyskania pożądanej białości. Stosowanie procesów bezchlorowego bielenia (TCF – Totally Chlorine Free lub ECF – Elemental Chlorine Free) jest bardziej ekologiczne.
- Produkcja papieru: rozwłókniona i oczyszczona masa celulozowa jest formowana w arkusze, odwadniana, suszona i wykańczana (np. kalandrowanie dla gładkości), tworząc nowy papier.
Papier z recyklingu może zawierać różny procent włókien pochodzących z recyklingu. Wysoki procent (np. 80%, 100% poużytkowej makulatury – PCW) jest pożądany z ekologicznego punktu widzenia.
Właściwości papieru z recyklingu (zwłaszcza w porównaniu do papieru z włókien pierwotnych):
- Białość: zazwyczaj niższa białość i bardziej szarawy lub lekko beżowy odcień, chociaż nowoczesne procesy odbarwiania i bielenia pozwalają na uzyskanie papieru z recyklingu o zaskakująco wysokiej białości, czasami zbliżonej do papieru z włókien pierwotnych.
- Gładkość: może być nieco mniej gładki i wykazywać subtelną teksturę.
- Wytrzymałość: włókna celulozowe mogą ulec skróceniu w procesie recyklingu, co może nieznacznie obniżyć wytrzymałość papieru, choć w większości zastosowań biurowych jest ona wystarczająca.
- Zapylenie: niektóre papiery z recyklingu (szczególnie te niższej jakości lub o wysokim udziale PCW) mogą być bardziej zapylone (uwalniać więcej drobnych cząstek papieru) podczas transportu przez drukarkę. Zwiększone zapylenie wewnątrz drukarki może prowadzić do zabrudzenia optyki, czujników, rolek transportowych i innych komponentów, co wpływa na żywotność urządzenia i jakość wydruku (smugi, plamy).
Papier z recyklingu jest powszechnie stosowany jako papier biurowy/ksero. Jest kompatybilny z większością drukarek laserowych i atramentowych, ale zawsze warto sprawdzić specyfikację techniczną drukarki/kserokopiarki i zalecenia producenta, zwłaszcza w przypadku papieru o wysokim udziale recyklingu (np. 100% PCW) lub niskiej białości. Używanie papieru z recyklingu może wymagać dostosowania ustawień drukowania (np. specjalny typ medium “Papier z recyklingu”) w sterowniku drukarki w celu optymalizacji procesu drukowania i minimalizacji problemów z jakością i niezawodnością. Może również wymagać częstszej konserwacji i czyszczenia drukarki.
Wybór papieru z recyklingu jest świadomą decyzją prośrodowiskową, która pomaga redukować wpływ drukowania na planetę poprzez oszczędność zasobów i zmniejszenie ilości odpadów. Jest to coraz bardziej popularny wybór w biurach i instytucjach dbających o zrównoważony rozwój.