Lampa naświetlająca

W kontekście budowy tradycyjnych kserokopiarek analogowych oraz starszych typów skanerów płaskich, lampa naświetlająca jest kluczowym elementem zespołu skanującego. Jej podstawową funkcją jest oświetlenie dokumentu fizycznego, który jest umieszczony na szybie ekspozycyjnej (płycie szklanej), aby światło odbite od dokumentu mogło zostać zarejestrowane przez układ optyczny i czujnik obrazu (np. CCD).

W procesie kopiowania analogowego, oryginalny dokument jest umieszczany na szybie. Następnie, lampa naświetlająca (zazwyczaj świetlówka fluorescencyjna lub lampa halogenowa) zapala się i emituje silne, jasne światło, które pada na powierzchnię dokumentu. Światło to jest odbijane od jasnych obszarów dokumentu (tła, pustych miejsc) i absorbowane przez ciemne obszary (tekst, grafika).

Światło odbite od powierzchni dokumentu jest następnie kierowane przez układ optyczny (składający się z luster i soczewek) w kierunku czujnika światłoczułego (np. linijki CCD). Ilość światła docierającego do czujnika jest proporcjonalna do jasności obszaru dokumentu, od którego się odbiło – im jaśniejszy obszar, tym więcej światła trafia do czujnika.

W tradycyjnych kserokopiarkach analogowych, światło odbite od dokumentu było kierowane bezpośrednio na bęben światłoczuły, tworząc na nim utajony obraz elektrostatyczny bez pośrednictwa cyfrowego skanowania. Lampa naświetlająca w tych maszynach przesuwała się wraz z układem optycznym wzdłuż dokumentu podczas procesu kopiowania.

W skanerach płaskich i nowoczesnych urządzeniach wielofunkcyjnych (MFP) (które skanują dokumenty cyfrowo, nawet do kopiowania), lampa naświetlająca jest również integralną częścią zespołu skanującego. Pełni tę samą funkcję oświetlania dokumentu na szybie. Światło odbite jest kierowane na czujnik obrazu (np. linijkę CCD lub CIS), który przetwarza je na sygnały elektryczne, a te sygnały są następnie digitalizowane, tworząc cyfrowy obraz dokumentu.

Rodzaje lamp naświetlających stosowanych w skanerach/kserokopiarkach to:

• Świetlówki fluorescencyjne (Cold Cathode Fluorescent Lamp – CCFL): stosowane w starszych modelach, zapewniają dobre oświetlenie, ale wymagają czasu na rozgrzanie i mają ograniczoną żywotność.
• Lampy halogenowe: stosowane w niektórych kserokopiarkach o wysokiej wydajności.
• Diody LED (Light Emitting Diode): coraz powszechniej stosowane w nowoczesnych skanerach i MFP (szczególnie w technologii CIS). Diody LED nagrzewają się natychmiast, zużywają mniej energii i mają dłuższą żywotność. Oświetlenie LED może być białe lub sekwencyjne (czerwone, zielone, niebieskie) w celu lepszego odwzorowania kolorów.

Intensywność i jednorodność oświetlenia dostarczanego przez lampę naświetlającą mają bezpośredni wpływ na jakość skanowania/kopiowania. Słabe lub nierównomierne oświetlenie może prowadzić do ciemnych lub niejednolitych skanów, utraty detali lub zniekształceń kolorów. Zużyta lampa naświetlająca (szczególnie świetlówka) może dawać żółtawe lub przyciemnione skany.