Emulacja PANTONE®

Emulacja PANTONE® (PANTONE® Emulation lub PANTONE® Color Matching) to proces, w którym drukarka atramentowa (inkjet printer), w tym drukarka wielkoformatowa (LFP), próbuje jak najwierniej odtworzyć wygląd kolorów specjalnych (spot colors) z systemu PANTONE® przy użyciu swojego dostępnego zestawu atramentów procesowych (najczęściej CMYK lub rozszerzonego CMYK+, np. z dodatkiem Orange, Green, Violet). Kolory PANTONE® to standardowy system identyfikacji i komunikacji kolorów stosowany globalnie w przemyśle graficznym, projektowym i produkcyjnym, gdzie każdy kolor ma unikalny numer lub nazwę.

Dlaczego emulacja PANTONE® jest potrzebna?

Wiele projektów graficznych, logotypów firmowych, materiałów brandingowych czy opakowań wykorzystuje specyficzne kolory PANTONE® w celu zapewnienia spójności wizerunku marki na różnych produktach i w różnych mediach. Jednakże:

  • Drukarki atramentowe LFP (podobnie jak większość drukarek cyfrowych i maszyn offsetowych) drukują głównie przy użyciu atramentów procesowych (CMYK i jego rozszerzenia), a nie dedykowanych, premiksowanych atramentów PANTONE® (jak to ma miejsce np. w druku offsetowym, gdzie można użyć dodatkowej farby PANTONE® jako piątego, szóstego itd. koloru).
  • Gamut barwny (color gamut) standardowego zestawu CMYK jest często zbyt ograniczony, aby dokładnie odtworzyć wiele nasyconych i żywych kolorów z bibliotek PANTONE®.

Dlatego potrzebny jest mechanizm emulacji, który pozwoli na jak najlepsze przybliżenie wyglądu danego koloru PANTONE® za pomocą dostępnych atramentów drukarki.

Jak działa emulacja PANTONE®?

Proces emulacji PANTONE® jest realizowany przez zaawansowane Systemy Zarządzania Kolorami (CMS), najczęściej w ramach oprogramowania RIP (Raster Image Processor) lub czasami w sterownikach drukarki lub wbudowanym oprogramowaniu firmowym (firmware):

  1. Biblioteki kolorów PANTONE®:
    • Oprogramowanie RIP lub drukarka musi mieć wbudowane cyfrowe biblioteki kolorów PANTONE® (np. PANTONE® Solid Coated, PANTONE® Solid Uncoated, PANTONE® Color Bridge). Biblioteki te zawierają definicje poszczególnych kolorów PANTONE®, zazwyczaj w postaci ich wartości L*a*b* (w niezależnej od urządzenia przestrzeni CIELAB). Wartości L*a*b* są precyzyjnie zmierzone spektrofotometrem z oficjalnych wzorników PANTONE®.
  2. Identyfikacja koloru PANTONE® w pliku:
    • Projekt graficzny powinien zawierać informację o użytych kolorach PANTONE® (np. jako nazwane kolory spotowe w plikach PDF, AI, EPS).
  3. Konwersja koloru PANTONE® do przestrzeni drukarki:
    • Kiedy RIP napotyka w pliku odwołanie do koloru PANTONE®, wyszukuje jego definicję (wartości L*a*b*) w swojej bibliotece.
    • Następnie, używając profilu ICC dla aktualnie wybranej kombinacji drukarka-atrament-medium, System Zarządzania Kolorami (CMS) dokonuje transformacji tego koloru L*a*b* na najlepsze możliwe do uzyskania wartości w przestrzeni barwnej drukarki (np. CMYK lub CMYKOGV).
    • Celem jest znalezienie takiej kombinacji dostępnych atramentów drukarki, która da wydruk o wyglądzie jak najbardziej zbliżonym (minimalna różnica koloru ΔE – Delta E) do oryginalnego, fizycznego wzornika PANTONE®.
  4. Wykorzystanie rozszerzonych zestawów atramentów:
    • Drukarki LFP wyposażone w rozszerzone zestawy kolorów (np. z dodatkiem Pomarańczowego – O, Zielonego – G, Fioletowego/Niebieskiego – V/B) mają znacznie większe możliwości dokładnej emulacji szerszej gamy kolorów PANTONE® niż drukarki używające tylko standardowego CMYK. Te dodatkowe atramenty znacząco poszerzają gamut barwny drukarki, obejmując wiele nasyconych odcieni, które są typowe dla bibliotek PANTONE®.

Dokładność emulacji PANTONE®:

  • Nie zawsze idealna: Należy pamiętać, że emulacja jest tylko przybliżeniem. Nie wszystkie kolory PANTONE® da się idealnie odtworzyć przy użyciu atramentów procesowych, nawet w rozszerzonych zestawach. Niektóre bardzo specyficzne, jaskrawe, metaliczne lub fluorescencyjne kolory PANTONE® mogą być poza gamutem każdej drukarki atramentowej.
  • Zależność od gamutu drukarki: Im szerszy gamut barwny drukarki (dzięki lepszemu zestawowi atramentów i technologii), tym większa część biblioteki PANTONE® może być dokładnie zemulowana.
  • Wpływ podłoża: Wygląd zemulowanego koloru PANTONE® będzie również zależał od rodzaju i bieli użytego nośnika druku. Biblioteki PANTONE® (np. Coated vs Uncoated) uwzględniają ten wpływ.
  • Oprogramowanie RIP: Jakość algorytmów dopasowywania kolorów spotowych w oprogramowaniu RIP ma kluczowe znaczenie dla dokładności emulacji. Niektóre RIP-y oferują narzędzia do edycji bibliotek PANTONE® i precyzyjnego dostrajania wartości CMYK+ dla poszczególnych kolorów w celu uzyskania najlepszego dopasowania wizualnego.
  • Weryfikacja z wzornikiem: Zawsze zaleca się porównanie wydrukowanej próbki zemulowanego koloru PANTONE® z oficjalnym, fizycznym wzornikiem PANTONE® (Pantone Formula Guide) w standardowych warunkach oświetleniowych, aby ocenić dokładność dopasowania.

Korzyści z emulacji PANTONE® w LFP:

  • Spójność brandingowa: Pozwala na zachowanie spójności kolorystycznej logotypów i elementów identyfikacji wizualnej marki na materiałach wielkoformatowych.
  • Wierność projektowi: Umożliwia realizację projektów graficznych, które odwołują się do konkretnych kolorów PANTONE®.
  • Komunikacja z klientem: Ułatwia dyskusję o kolorach i akceptację prac, jeśli obie strony posługują się tym samym standardem PANTONE®.
  • Rozszerzenie możliwości produkcyjnych: Drukarki LFP z dobrą emulacją PANTONE® mogą realizować zlecenia, które wcześniej wymagałyby droższego druku offsetowego z farbami spotowymi lub innych specjalistycznych technik.

Emulacja PANTONE® jest ważną i coraz bardziej zaawansowaną funkcją profesjonalnych systemów druku wielkoformatowego. Dzięki ciągłemu rozwojowi technologii atramentów (szersze gamuty) i oprogramowania RIP (lepsze algorytmy dopasowywania), dokładność tej emulacji systematycznie rośnie, pozwalając na coraz wierniejsze odtwarzanie szerokiej palety kolorów specjalnych z systemu PANTONE®.