Drukarka wierszowa

Drukarka wierszowa (ang. Line Printer) to specyficzny typ drukarki uderzeniowej, która charakteryzuje się możliwością drukowania całej linii tekstu jednocześnie, a nie znak po znaku (jak drukarki igłowe) czy strona po stronie (jak drukarki laserowe). Jest to technologia historycznie ważna dla systemów komputerowych przetwarzających duże ilości danych tekstowych, a obecnie nadal używana w bardzo specyficznych, wymagających zastosowaniach przemysłowych i logistycznych. Drukarki wierszowe są zaprojektowane do bardzo szybkiego i niezawodnego drukowania dużych wolumenów prostego tekstu, często w trudnych warunkach.

Istnieją różne mechanizmy druku wierszowego, ale najpopularniejsze to:

  1. Drukarka taśmowa (Band Printer): Wykorzystuje stalową taśmę, na której wytłoczone są zestawy znaków dla całej linii. Za taśmą umieszczony jest rząd młoteczków, po jednym dla każdej pozycji drukowania w linii. Między taśmą a papierem znajduje się taśma barwiąca. Gdy taśma ze znakami obraca się z dużą prędkością, w odpowiednim momencie aktywowane są młoteczki, uderzając w taśmę ze znakiem przez taśmę barwiącą w papier. Ponieważ wszystkie pozycje w linii mają dostęp do zestawu znaków jednocześnie, cała linia może być “złożona” i wydrukowana w jednym cyklu obrotu taśmy.
  2. Drukarka bębnowa (Drum Printer): Starsza technologia, w której na obracającym się bębnie umieszczone są zestawy znaków dla każdej pozycji w linii. Rząd młoteczków uderza w papier, gdy odpowiedni znak na obracającym się bębnie znajduje się w pozycji drukowania. Ta technologia jest obecnie rzadziej spotykana niż drukarki taśmowe.
  3. Drukarka matrycowa wierszowa (Shuttle Matrix Printer): Bardziej nowoczesna odmiana drukarki wierszowej, wykorzystująca głowice igłowe poruszające się wzdłuż linii w niewielkim zakresie (wahadłowo) i drukujące jednocześnie. Pozwala na większą elastyczność w zakresie znaków i prostą grafikę.

Kluczową cechą drukarek wierszowych jest ich ekstremalna szybkość w drukowaniu linii tekstu, często mierzona w liniach na minutę (LPM – Lines Per Minute). Są one w stanie drukować setki, a nawet tysiące linii na minutę, co przekłada się na bardzo dużą przepustowość przy drukowaniu dokumentów tekstowych. Inną ważną cechą jest ich wytrzymałość i niezawodność, nawet w trudnych warunkach przemysłowych (zapylenie, wysoka temperatura). Mogą również drukować na papierze wielowarstwowym (samokopiującym), podobnie jak drukarki igłowe, dzięki sile uderzenia. Używają taśm barwiących, które są stosunkowo tanie i pozwalają na wydrukowanie bardzo dużej liczby znaków, co przekłada się na niski koszt eksploatacji w przeliczeniu na stronę tekstu.

Zalety drukarek wierszowych to: ekstremalnie wysoka szybkość druku dużych wolumenów tekstu, wyjątkowa niezawodność i trwałość w trudnych warunkach pracy, niski koszt eksploatacji (tanie taśmy barwiące), możliwość drukowania na papierze samokopiującym, możliwość pracy z papierem ciągłym (składanym).

Wady: Bardzo głośna praca (technologia uderzeniowa). Niska jakość druku – ograniczone do prostego tekstu i podstawowej grafiki, brak możliwości drukowania wysokiej jakości obrazów czy zdjęć. Brak możliwości drukowania w kolorze (choć technicznie możliwe z kolorowymi taśmami, w praktyce używane monochromatycznie). Duże rozmiary i waga. Wysoki koszt zakupu (zwłaszcza modeli przemysłowych).

Zastosowania drukarek wierszowych koncentrują się w niszach, gdzie potrzebna jest niezawodność i bardzo szybki druk dużych ilości tekstu w nieskomplikowanej formie, często na papierze wielowarstwowym:

  • Centra danych: Do drukowania logów systemowych, raportów, zestawień, outputu programów.
  • Logistyka i transport: Drukowanie listów przewozowych, dokumentacji transportowej na papierze samokopiującym.
  • Przemysł: Drukowanie raportów produkcyjnych, specyfikacji, etykiet w trudnych warunkach.
  • Bankowość: Drukowanie wyciągów, raportów finansowych.
  • Użyteczność publiczna: Drukowanie rachunków, faktur (w dużych ilościach).

Konserwacja drukarki wierszowej obejmuje głównie regularną wymianę taśmy barwiącej, czyszczenie mechanizmów i okresowe smarowanie ruchomych części. Młoteczki i inne elementy mechaniczne mogą wymagać wymiany po długim okresie eksploatacji.

Podsumowując, drukarka wierszowa to specjalistyczne, wytrzymałe urządzenie przeznaczone do bardzo szybkiego i ekonomicznego druku dużych wolumenów prostego tekstu, często na papierze samokopiującym. Mimo głośnej pracy i niskiej jakości w porównaniu do nowoczesnych drukarek, jej niezawodność i przepustowość czynią ją niezastąpioną w specyficznych zastosowaniach przemysłowych i systemach przetwarzających dane.