Drukarka UV
Drukarka UV to typ drukarki atramentowej wykorzystującej specjalistyczne atramenty utwardzane światłem ultrafioletowym (UV). Kluczową cechą tej technologii jest to, że atrament po nałożeniu na podłoże jest natychmiast naświetlany lampami UV (zintegrowanymi z głowicą lub zamontowanymi w drukarce), co powoduje jego błyskawiczne utwardzenie (polimeryzację) i utworzenie trwałej, fizycznej warstwy na powierzchni materiału. Ta metoda druku pozwala na nanoszenie grafiki na bardzo szerokiej gamie podłoży, w tym na materiałach sztywnych i nietypowych, na których tradycyjne atramenty wodne czy solwentowe nie mogłyby być stosowane.
Zasada działania drukarki UV polega na precyzyjnym nanoszeniu ciekłych atramentów UV przez głowice atramentowe, podobnie jak w innych drukarkach atramentowych. Różnica polega na tym, że atramenty te nie wysychają w sposób tradycyjny (poprzez odparowanie rozpuszczalnika), ale utwardzają się chemicznie pod wpływem energii z lamp UV. Utwardzony atrament tworzy trwałą warstwę na powierzchni materiału, która jest odporna na ścieranie, zarysowania, wilgoć, chemikalia i promieniowanie UV.
Drukarki UV mogą być płaskie (flatbed) lub rolkowe (roll-to-roll).
- Drukarki UV płaskie: Posiadają płaski stół roboczy, na którym umieszcza się sztywne materiały, takie jak płyty PCV, szkło, drewno, metal, ceramika, tektura falista, pianka. Głowica drukująca porusza się nad stołem, nanosząc atrament warstwa po warstwie. Idealne do drukowania na elementach o nieregularnych kształtach i grubościach.
- Drukarki UV rolkowe: Przeznaczone do drukowania na elastycznych materiałach podawanych z roli, takich jak folie samoprzylepne, banery, siatki, papiery. Działają podobnie do ploterów rolkowych, ale z zastosowaniem atramentów UV i lamp utwardzających.
Atramenty UV są dostępne w szerokiej gamie kolorów (CMYK, jasne CM, jasne K), a kluczowym elementem jest często biały atrament i lakier bezbarwny (clear varnish). Biały atrament pozwala drukować na przezroczystych lub ciemnych materiałach, zapewniając nieprzezroczysty podkład dla kolorów. Lakier bezbarwny może być używany do tworzenia efektów specjalnych, takich jak druk wybiórczy (nadanie błysku lub tekstury wybranym obszarom), lub jako dodatkowa warstwa ochronna.
Zalety drukarek UV: Możliwość drukowania na praktycznie każdym materiale, w tym na podłożach sztywnych, nietypowych i wrażliwych na ciepło. Wysoka trwałość wydruków, odporność na czynniki zewnętrzne. Natychmiastowe utwardzenie atramentu – wydruk jest gotowy od razu, nie wymaga czasu schnięcia. Możliwość drukowania z białym atramentem i lakierem bezbarwnym, co otwiera nowe możliwości kreatywne (druk na przezroczystych materiałach, efekty specjalne, druk wypukły). Relatywnie wysoka szybkość druku w porównaniu do niektórych innych technologii specjalistycznych.
Wady: Wysoki koszt zakupu i wysoki koszt eksploatacji (atramenty UV są drogie). Atramenty UV są mniej elastyczne niż solwentowe czy lateksowe po utwardzeniu, co może prowadzić do pękania na bardzo giętkich materiałach (choć dostępne są atramenty UV z różnym stopniem elastyczności). Wymagają systemów wentylacyjnych ze względu na opary atramentów i ozon generowany przez lampy UV (choć nowoczesne atramenty i lampy LED-UV minimalizują te problemy). Powierzchnia wydruku może być lekko wyczuwalna pod palcami (strukturę tworzy warstwa utwardzonego atramentu). Lampy UV mają ograniczoną żywotność i wymagają wymiany.
Zastosowania drukarek UV są niezwykle szerokie, zwłaszcza w produkcji reklamowej, znakowaniu produktów i dekoracji:
- Reklama i oznakowanie: Drukowanie na banerach, foliach, płytach PCV, dibondzie, szkle, drewnie do produkcji szyldów, tablic, materiałów POS, stoisk wystawowych.
- Dekoracja wnętrz: Drukowanie na szkle (np. panele kuchenne, drzwi), płytkach ceramicznych, drewnie, meblach, fototapetach.
- Opakowania: Personalizacja i drukowanie na opakowaniach z tworzyw sztucznych, tektury.
- Znakowanie produktów: Drukowanie bezpośrednio na gadżetach, obudowach urządzeń, panelach sterowania.
- Przemysł: Drukowanie na elementach maszyn, tabliczkach znamionowych, komponentach.
- Sztuka i fotografia: Drukowanie na nietypowych podłożach, tworzenie wydruków z efektem struktury.
Konserwacja drukarki UV jest specyficzna ze względu na właściwości atramentów. Wymaga regularnego czyszczenia głowic drukujących za pomocą specjalnych płynów (często na bazie rozpuszczalników, ponieważ atrament utwardza się pod UV, a nie na powietrzu). Konieczna jest wymiana kartridży z atramentem (lub uzupełnianie zbiorników), wymiana lamp UV (lub diod LED-UV) po określonym czasie pracy oraz czyszczenie systemu optycznego i wentylacyjnego. Ważne jest również odpowiednie przygotowanie podłoża przed drukiem, aby zapewnić optymalną przyczepność atramentu.
Podsumowując, drukarka UV to wszechstronne i innowacyjne urządzenie, które wykorzystuje atramenty utwardzane światłem UV do drukowania na bardzo szerokiej gamie materiałów, w tym sztywnych i nietypowych. Oferuje wysoką trwałość wydruków i możliwości kreatywne (biały atrament, lakier), co czyni ją kluczowym narzędziem w produkcji reklamowej, dekoracji i znakowaniu produktów, mimo wysokiego kosztu zakupu i eksploatacji.