Biblioteki kolorów

Biblioteki kolorów (Color Libraries lub Color Books / Swatch Libraries) to cyfrowe zbiory predefiniowanych kolorów, które są zintegrowane z oprogramowaniem graficznym (np. Adobe Photoshop, Illustrator, InDesign, CorelDRAW), oprogramowaniem RIP (Raster Image Processor) oraz czasami bezpośrednio z oprogramowaniem firmowym (firmware) drukarek. Biblioteki kolorów zawierają nazwane lub ponumerowane próbki kolorów wraz z ich dokładnymi definicjami w postaci wartości liczbowych w określonej przestrzeni barwnej (np. L*a*b*, CMYK, RGB) lub jako odwołania do standardowych systemów kolorów (np. PANTONE®, HKS, RAL).

Cel i zastosowanie bibliotek kolorów:

1. Standaryzacja i spójność kolorystyczna:
   • Umożliwiają projektantom, przygotowalniom i drukarniom posługiwanie się tym samym, zdefiniowanym zestawem kolorów, co zapewnia większą spójność i przewidywalność w całym procesie produkcyjnym.
   • Jeśli np. projektant użyje w projekcie koloru “PANTONE 185 C” z cyfrowej biblioteki PANTONE®, drukarnia posiadająca tę samą bibliotekę w swoim oprogramowaniu RIP będzie wiedziała dokładnie, jaki kolor ma być odtworzony (lub zemulowany).
2. Łatwy wybór i specyfikacja kolorów:
   • Zamiast ręcznie definiować kolory za pomocą suwaków CMYK czy RGB (co może być nieprecyzyjne i subiektywne), użytkownik może wybrać gotowy, nazwany lub ponumerowany kolor z biblioteki.
   • Ułatwia to komunikację na temat kolorów – prościej jest powiedzieć “użyj PANTONE Reflex Blue C” niż “użyj C:100 M:73 Y:0 K:2”.
3. Obsługa kolorów specjalnych (Spot Colors):
   • Biblioteki kolorów są niezbędne do pracy z kolorami spotowymi, takimi jak te z systemu PANTONE®. Zawierają one nie tylko wizualną reprezentację koloru, ale także jego oficjalną definicję (często w postaci wartości L*a*b*), która jest używana przez System Zarządzania Kolorami (CMS) do jak najwierniejszej emulacji tego koloru przy użyciu dostępnych atramentów procesowych drukarki.
4. Integracja z wzornikami fizycznymi:
   • Cyfrowe biblioteki kolorów (np. PANTONE®) są zazwyczaj odzwierciedleniem fizycznych wzorników kolorów (swatch books). Pozwala to na wybór koloru z fizycznej próbki, a następnie jego precyzyjne odnalezienie i zastosowanie w projekcie cyfrowym.
5. Automatyzacja procesów:
   • Oprogramowanie RIP może automatycznie rozpoznawać nazwane kolory spotowe z bibliotek użyte w pliku i stosować dla nich specjalne reguły przetwarzania (np. dedykowane krzywe kalibracyjne, specjalne ustawienia rastrowania, konwersję do zoptymalizowanych wartości CMYK+ dla najlepszej emulacji).

Rodzaje bibliotek kolorów:

• Biblioteki systemu PANTONE®:
  • Najbardziej rozpowszechnione i uznane na świecie. Obejmują wiele różnych systemów, np.:
    • PANTONE® Matching System (PMS): Dla kolorów spotowych (Solid Coated, Solid Uncoated).
    • PANTONE® CMYK / Process: Kolory zbudowane z CMYK.
    • PANTONE® Color Bridge: Pokazuje kolory spotowe PANTONE® obok ich najbliższych możliwych do uzyskania odpowiedników CMYK.
    • PANTONE® Fashion, Home + Interiors (FHI): Dla przemysłu tekstylnego i wnętrzarskiego.
    • PANTONE® Metallics, Pastels & Neons.
• Biblioteki innych systemów kolorów spotowych:
  • HKS® (Niemcy), Toyo Ink® (Japonia), DIC Color (Japonia): Inne popularne systemy kolorów spotowych, używane głównie w określonych regionach geograficznych lub branżach.
• Biblioteki kolorów procesowych (CMYK/RGB):
  • Mogą to być standardowe biblioteki dostarczane z oprogramowaniem (np. biblioteki kolorów webowych, biblioteki oparte na standardach druku) lub niestandardowe biblioteki tworzone przez użytkowników.
• Biblioteki kolorów specyficzne dla producenta oprogramowania/sprzętu:
  • Niektórzy producenci oprogramowania RIP lub drukarek mogą dostarczać własne, zoptymalizowane biblioteki kolorów.
• Biblioteki kolorów branżowych:
  • Np. biblioteki kolorów RAL (dla farb i lakierów), biblioteki nici itp.
• Niestandardowe / użytkownika (Custom Color Libraries):
  • Użytkownicy mogą tworzyć własne biblioteki zawierające często używane kolory firmowe, kolory specyficzne dla danego projektu lub zmierzone spektrofotometrem z fizycznych próbek.

Jak używane są biblioteki kolorów w druku LFP?

1. Projektowanie: Projektant wybiera kolory z odpowiedniej biblioteki w swoim programie graficznym i stosuje je do elementów projektu, definiując je jako kolory spotowe lub procesowe.
2. Przygotowanie pliku do druku (Prepress): Informacje o użytych kolorach z bibliotek są zapisywane w pliku (np. PDF).
3. Przetwarzanie w RIP: Oprogramowanie RIP odczytuje informacje o kolorach z pliku.
   • Jeśli jest to kolor spotowy z obsługiwanej biblioteki (np. PANTONE®), RIP używa swojej wewnętrznej definicji tego koloru (najczęściej L*a*b*) i na podstawie profilu ICC docelowej drukarki i medium, oblicza optymalne wartości atramentów procesowych (np. CMYKOGV), aby jak najwierniej zemulować ten kolor spotowy.
   • Jeśli drukarka posiada dedykowane atramenty specjalne (np. biały, metaliczny, fluorescencyjny), które odpowiadają kolorom z biblioteki, RIP może skierować te kolory do odpowiednich kanałów atramentowych.
4. Drukowanie: Drukarka nanosi atramenty zgodnie z instrukcjami z RIP-a.

Korzyści z używania bibliotek kolorów:

• Standaryzacja i spójność: Klucz do przewidywalnych rezultatów.
• Efektywność pracy: Szybszy wybór i specyfikacja kolorów.
• Dokładniejsza reprodukcja kolorów specjalnych.
• Ułatwiona komunikacja kolorystyczna.

Aktualizacje bibliotek:

Systemy kolorów (zwłaszcza PANTONE®) są okresowo aktualizowane o nowe kolory. Dlatego ważne jest, aby oprogramowanie graficzne i RIP miały zainstalowane aktualne wersje bibliotek kolorów, aby zapewnić zgodność i dostęp do najnowszych standardów. Niektóre nowsze systemy (np. PANTONE® Connect) opierają się na subskrypcjach i dostępie online do aktualnych bibliotek.

Biblioteki kolorów są niezbędnym narzędziem w profesjonalnym przepływie pracy z kolorem, zapewniając wspólny język i punkt odniesienia dla wszystkich zaangażowanych w proces tworzenia i reprodukcji barw. W druku wielkoformatowym LFP, gdzie często drukuje się materiały brandingowe i grafiki wymagające wierności kolorystycznej, prawidłowe wykorzystanie bibliotek kolorów (zwłaszcza PANTONE®) i możliwości ich emulacji przez system drukujący jest kluczowe.