Biała lista (Whitelisting)

Biała lista (Whitelisting) w kontekście bezpieczeństwa urządzeń drukujących, kopiujących i skanujących (szczególnie tych zaawansowanych, sieciowych, posiadających własne systemy operacyjne i oprogramowanie firmowe) to proaktywna strategia bezpieczeństwa, która polega na definiowaniu i zezwalaniu na uruchamianie oraz działanie wyłącznie określonych, zaufanych aplikacji, procesów, plików wykonywalnych lub funkcji. Wszystko, co nie znajduje się na białej liście (czyli nie jest jawnie autoryzowane), jest domyślnie blokowane i nie może zostać uruchomione. Jest to podejście odwrotne do tradycyjnych “czarnych list” (blacklisting), które próbują identyfikować i blokować znane zagrożenia (np. znane wirusy).

Jak działa Biała lista w urządzeniach drukujących:

  1. Tworzenie i zarządzanie białą listą:
    • Producent urządzenia lub administrator systemu tworzy listę zatwierdzonych aplikacji, bibliotek, skryptów, sterowników i innych komponentów oprogramowania, które są niezbędne do prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania urządzenia.
    • Lista ta jest zazwyczaj tworzona na podstawie znanego, “czystego” obrazu oprogramowania firmowego (firmware’u) i może być aktualizowana wraz z oficjalnymi aktualizacjami firmware’u.
    • Biała lista może być przechowywana w zabezpieczonej części pamięci urządzenia.
  2. Egzekwowanie polityki białej listy:
    • Podczas uruchamiania urządzenia oraz w trakcie jego normalnej pracy, system operacyjny lub specjalny agent bezpieczeństwa monitoruje wszystkie próby uruchomienia procesów lub załadowania plików wykonywalnych.
    • Każdy taki element jest porównywany z zatwierdzoną białą listą.
    • Jeśli komponent znajduje się na białej liście (tzn. jest rozpoznany jako zaufany i autoryzowany), jego uruchomienie jest dozwolone.
    • Jeśli komponentu nie ma na białej liście, próba jego uruchomienia jest blokowana, a zdarzenie to może być rejestrowane w dzienniku zdarzeń bezpieczeństwa.
  3. Integralność białej listy:
    • Sama biała lista musi być chroniona przed nieautoryzowanymi modyfikacjami, np. poprzez podpisy cyfrowe lub przechowywanie w zabezpieczonej pamięci.

Korzyści ze stosowania Białej listy:

  • Skuteczna ochrona przed nieznanym złośliwym oprogramowaniem (Zero-Day Threats): Biała lista jest bardzo efektywna w blokowaniu nowych, nieznanych jeszcze wirusów, trojanów czy ransomware, ponieważ domyślnie blokuje wszystko, co nie jest jawnie dozwolone. Tradycyjne antywirusy oparte na sygnaturach (czarnych listach) są bezradne wobec zagrożeń, dla których nie ma jeszcze definicji.
  • Zwiększona kontrola nad oprogramowaniem działającym na urządzeniu: Administratorzy mają pewność, że na urządzeniu działa tylko autoryzowane i przetestowane oprogramowanie, co minimalizuje ryzyko związane z instalacją niechcianych lub potencjalnie szkodliwych aplikacji.
  • Redukcja powierzchni ataku: Ograniczając liczbę dozwolonych aplikacji i procesów, zmniejsza się liczba potencjalnych punktów, które mogłyby zostać wykorzystane przez atakujących.
  • Uproszczenie zarządzania bezpieczeństwem (w pewnym sensie): Zamiast ciągłego aktualizowania sygnatur zagrożeń, głównym zadaniem staje się utrzymanie aktualnej i poprawnej białej listy zaufanego oprogramowania.
  • Zwiększona stabilność systemu: Zapobiega uruchamianiu niekompatybilnych lub niestabilnych aplikacji, które mogłyby zakłócić pracę urządzenia.
  • Wsparcie dla zgodności z regulacjami: W niektórych branżach i dla niektórych systemów, stosowanie białej listy może być elementem wymogów bezpieczeństwa.

Wyzwania i aspekty do rozważenia przy Białej liście:

  • Początkowe tworzenie i konfiguracja: Stworzenie kompleksowej i poprawnej białej listy dla złożonego urządzenia może być czasochłonne i wymagać dokładnej znajomości wszystkich niezbędnych komponentów oprogramowania.
  • Zarządzanie aktualizacjami: Każda aktualizacja oprogramowania firmowego, sterowników czy legalnych aplikacji wymaga odpowiedniej aktualizacji białej listy. Proces ten musi być starannie zarządzany, aby nie zablokować działania nowych, autoryzowanych wersji oprogramowania.
  • Fałszywe alarmy (False Positives): Istnieje ryzyko, że legalna, ale nieujęta na białej liście aplikacja lub proces zostanie zablokowany, co może zakłócić normalne funkcjonowanie urządzenia lub określonych funkcji. Dlatego ważne jest dokładne testowanie.
  • Elastyczność vs. Bezpieczeństwo: Bardzo restrykcyjna biała lista zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa, ale może ograniczać elastyczność (np. uniemożliwiać instalację niestandardowych narzędzi czy dodatków, nawet jeśli są one potrzebne i bezpieczne). Konieczne jest znalezienie odpowiedniego balansu.
  • Nie chroni przed wszystkimi zagrożeniami: Biała lista chroni przed nieautoryzowanym kodem, ale nie zapobiegnie np. atakom wykorzystującym luki w zabezpieczeniach dozwolonych aplikacji (application vulnerabilities) czy atakom socjotechnicznym. Dlatego powinna być stosowana jako jeden z elementów wielowarstwowej strategii bezpieczeństwa.

Implementacja Białej listy w urządzeniach drukujących:

  • Funkcja białej listy jest coraz częściej implementowana przez wiodących producentów w ich zaawansowanych drukarkach sieciowych, MFP i systemach druku produkcyjnego, jako część kompleksowych pakietów bezpieczeństwa (często w połączeniu z bezpiecznym rozruchem (Secure Boot) i systemami wykrywania włamań).
  • Zarządzanie białą listą może odbywać się poprzez panel administracyjny urządzenia, specjalistyczne oprogramowanie do zarządzania flotą lub być kontrolowane przez producenta w ramach aktualizacji firmware’u.

Biała lista jest potężnym narzędziem proaktywnej ochrony urządzeń drukujących przed szerokim spektrum zagrożeń związanych ze złośliwym oprogramowaniem. Jej stosowanie znacząco podnosi poziom bezpieczeństwa tych coraz bardziej złożonych i połączonych z siecią urządzeń końcowych.