Automatyczne cięcie (Automatic Cutter / Guillotine Cutter)

Automatyczne cięcie (Automatic Cutter) to funkcja wbudowana w większość drukarek wielkoformatowych (LFP) obsługujących druk na roli (roll feed), która pozwala na samoczynne odcięcie zadrukowanego fragmentu nośnika druku (print media) od reszty roli po zakończeniu zadania drukowania lub określonej jego części. Jest to kluczowa funkcja zwiększająca automatyzację, wydajność i wygodę pracy, eliminująca potrzebę ręcznego odcinania każdego wydruku.

Rodzaje mechanizmów automatycznego cięcia:

W drukarkach LFP stosowane są głównie dwa typy mechanizmów tnących:

  1. Nóż obrotowy (Rotary Blade Cutter / Rotary Trimmer):
    • Jest to najczęściej spotykany typ automatycznego noża w drukarkach LFP.
    • Składa się z małego, okrągłego, samoostrzącego się ostrza (podobnego do tych w ręcznych trymerach krążkowych), które jest zamontowane na specjalnym wózku poruszającym się w poprzek ścieżki medium.
    • Podczas operacji cięcia, medium jest przytrzymywane, a wózek z obracającym się ostrzem przesuwa się po specjalnej listwie tnącej (cutting strip) lub wzdłuż krawędzi dociskowej, precyzyjnie odcinając wydruk.
    • Zalety: Stosunkowo prosta i niezawodna konstrukcja, dobra jakość cięcia dla większości elastycznych mediów (papiery, folie, cienkie banery, płótna), możliwość cięcia w obu kierunkach (czasami), samoostrzące się ostrze ma długą żywotność.
    • Ograniczenia: Może mieć problemy z bardzo grubymi, twardymi lub włóknistymi mediami (np. grube banery plandekowe, niektóre tekstylia). Ostrze i listwa tnąca są elementami eksploatacyjnymi podlegającymi okresowej wymianie.
  2. Nóż gilotynowy (Guillotine Cutter / Horizontal Cutter Blade):
    • Działa na zasadzie gilotyny – długie, proste ostrze (lub para ostrzy) porusza się prostopadle do kierunku podawania medium, odcinając je jednym, szybkim ruchem na całej szerokości.
    • Zalety: Bardzo szybkie cięcie, zdolność do przecinania grubszych i twardszych mediów niż nóż obrotowy.
    • Wady: Bardziej złożona i droższa konstrukcja mechanizmu, ostrze może wymagać ostrzenia lub wymiany. Rzadziej spotykany w standardowych drukarkach LFP, częściej w niektórych modelach produkcyjnych lub specjalistycznych (np. w drukarkach do etykiet, systemach zintegrowanych z finiszerami).

Jak działa automatyczne cięcie?

  1. Sygnał do cięcia: Po zakończeniu drukowania zadania (lub jego części, np. pojedynczego plakatu w serii), oprogramowanie firmowe (firmware) drukarki wysyła sygnał do aktywacji mechanizmu tnącego.
  2. Pozycjonowanie medium: Drukarka precyzyjnie przesuwa medium tak, aby linia cięcia znalazła się w odpowiednim miejscu, tuż za zadrukowanym obszarem (często z uwzględnieniem niewielkiego marginesu).
  3. Aktywacja noża:
    • W przypadku noża obrotowego: Wózek z ostrzem przesuwa się w poprzek medium.
    • W przypadku noża gilotynowego: Ostrze wykonuje ruch tnący.
  4. Odbiór odciętego wydruku: Odcięty arkusz opada do kosza na wydruki (output bin/basket), na odbierak (stacker) lub jest odbierany przez operatora.
  5. Przygotowanie do następnego zadania: Drukarka jest gotowa do rozpoczęcia drukowania kolejnego zadania na pozostałej części roli.

Opcje i ustawienia związane z automatycznym cięciem:

  • Włączanie/Wyłączanie funkcji: Użytkownik zazwyczaj może włączyć lub wyłączyć funkcję automatycznego cięcia z poziomu panelu sterowania drukarki lub w ustawieniach zadania drukowania w sterowniku/oprogramowaniu RIP. Wyłączenie może być potrzebne np. przy drukowaniu bardzo długiego baneru, który ma być później cięty ręcznie lub na zewnętrznym ploterze tnącym, lub przy stosowaniu mediów, których nóż nie jest w stanie przeciąć.
  • Cięcie po każdym zadaniu / po każdej stronie: Możliwość skonfigurowania, czy cięcie ma następować po wydrukowaniu każdego pojedynczego obrazu/strony, czy dopiero po zakończeniu całego zadania drukowania (np. serii plakatów).
  • Opóźnienie cięcia: W przypadku niektórych atramentów lub mediów, które wymagają dłuższego czasu schnięcia, można ustawić opóźnienie między zakończeniem drukowania a operacją cięcia, aby uniknąć rozmazania świeżego atramentu.
  • Rodzaj cięcia (w niektórych zaawansowanych systemach): Np. proste cięcie poprzeczne, czasami cięcie z naddatkiem (bleed cut).

Korzyści z automatycznego cięcia:

  • Automatyzacja i oszczędność czasu: Eliminuje potrzebę ręcznego odcinania każdego wydruku, co jest szczególnie czasochłonne przy dużych wolumenach.
  • Wygoda obsługi: Upraszcza pracę operatora.
  • Precyzja i powtarzalność cięcia: Automatyczny nóż zapewnia proste, równe i powtarzalne cięcie, co jest trudne do osiągnięcia przy cięciu ręcznym, zwłaszcza na szerokich formatach.
  • Czyste krawędzie: Dobrej jakości nóż pozostawia gładkie, czyste krawędzie bez postrzępień.
  • Możliwość pracy bez nadzoru: W połączeniu z innymi funkcjami automatyzującymi, pozwala na dłuższą pracę drukarki bez interwencji operatora.
  • Redukcja marnotrawstwa medium (potencjalnie): Precyzyjne cięcie minimalizuje straty materiału.

Ograniczenia i konserwacja:

  • Kompatybilność z mediami: Jak wspomniano, nie wszystkie typy mediów mogą być cięte automatycznie. Bardzo grube, twarde, włókniste (np. niektóre tekstylia, filc), lepkie (np. niektóre folie samoprzylepne z dużą ilością kleju) lub ścierne media mogą uszkodzić lub szybko stępić nóż. W takich przypadkach zaleca się wyłączenie automatycznego cięcia i stosowanie cięcia ręcznego lub zewnętrznych urządzeń tnących.
  • Zużycie elementów eksploatacyjnych:
    • Ostrze noża obrotowego: Jest elementem zużywającym się i wymaga okresowej wymiany. Częstotliwość wymiany zależy od intensywności użytkowania i rodzaju ciętych mediów. Drukarka zazwyczaj sygnalizuje potrzebę wymiany ostrza.
    • Listwa tnąca (Cutting Strip / Cutter Protection Strip): Wąski pasek z tworzywa sztucznego, po którym porusza się nóż obrotowy lub o który opiera się nóż gilotynowy. Również ulega zużyciu (powstają w niej rowki) i wymaga okresowej wymiany, aby zapewnić czyste cięcie.
  • Ryzyko zacięć: Nieprawidłowo załadowane lub pomarszczone medium może czasami powodować problemy z cięciem lub zacięcie mechanizmu noża.

Automatyczne cięcie jest standardową i niezbędną funkcją w większości nowoczesnych drukarek wielkoformatowych pracujących z rolą. Znacząco usprawnia ona przepływ pracy i podnosi komfort użytkowania, czyniąc proces produkcji wydruków bardziej efektywnym i zautomatyzowanym.